163 / 545
162
Birleşik Devlet Modeli Olarak Irak Uygulaması
tevdi edildikten sonra otuz günlük bir zaman zarfı içerisinde kabine
üyelerini tespit eder. Başbakan ve Bakanların görevleri ise şunlardır:
Başbakan devletin genel politikasının yürütülmesinden sorumludur
,
aynı zamanda da Irak Ordusunun başkomutanıdır. Bakanlar kurulu-
nu yönetir ve toplantılarında başkanlık eder.
Bakanlar kurulunun görev ve yetkileri ise, devletin genel politi-
kasını ve genel projelerini planlamak ve uygulamak, Bakanlıkların ve
bir Bakanlığa bağlı olmayan kurumların faaliyetlerini denetlemektir.
Ayrıca yasa tasarılarını önermek, yasaların uygulanması için kararna-
meler, talimatlar ve yönetmenlikler çıkarmak da bakanlar kurulunun
görev ve yetkileri arasındadır. Başkanlık görevi herhangi bir sebepten
dolayı boşalırsa Cumhurbaşkanı bu görevi üstlenir. Bu durumda cum-
hurbaşkanı 15 günlük bir süre içerisinde yeni bir Başbakan adayını
hükümeti kurmakla görevlendirir. Başbakan ve bakanlar, Millet Mec-
lisi karşısında ayrı ayrı ve kolektif olarak sorumludur.
1.3. Yargı
Anayasa, federalizm ilkesine uygun olarak Federal Yüksek Mah-
keme ile ilgili 90, 91, 92, 93 ve 94. maddelerde çeşitli hükümler getir-
miştir. Anayasa’nın 92. maddesinin 1. fıkrasına göre Federal Yüksek
Mahkeme mali ve idari bakımından bağımsız bir kurumdur. Yani ba-
ğımsız tüzel kişiliğe sahiptir. Mahkeme’nin üyeleri yüksek yargı ku-
rulu tarafından belirlenir. Fakat mahkemenin üyeleri İslam fıkıh ve
hukuk uzmanlarından oluşmalıdır. Millet Meclisi üye sayısının 2/3
çoğunluğuyla çıkartılacak bir yasa ile üye sayısı, nasıl seçilecekleri ve
mahkemenin işleyiş şekli belirlenir. Federal Yüksek Mahkeme’nin yet-
kileri 93. maddede şu şekilde düzenlenmiştir;
• Yürürlükte bulunan yasa ve yönetmenliklerin anayasaya uygun-
luğunu denetler.
• Anayasadaki hükümlerin yorumunu yapar.
• Federal yasaların ve federal otorite tarafından uygulamaya konu-
lan karar, yönetmenlik, talimat ve emirlerin uygulanmasından
kaynaklanan sorunları hükme bağlar. Bakanlar kurulu, ilgili kişi-
ler ve başkalarının mahkemeye direkt itiraz hakkı yasal güvence
altındadır.
• Federal hükümet ile bölgesel hükümetler, vilayetler, belediyeler ve
yerel idareler
i
arasındaki anlaşmazlıkları hükme bağlar.