

196
Vergi Mahkemesinin Vergi Kabahatleri Bakımından Kısmi Kabul İçeren İdari İşlem ...
C. Sorunun Vergi Ziyaı Kabahati Açısından Durumu
1. Genel Bilgiler
Vergi ziyaı VUK m.341’de, mükellefin veya sorumlunun vergilen-
dirme ile ilgili ödevlerini zamanında yerine getirmemesi veya eksik
yerine getirmesi yüzünden, verginin zamanında tahakkuk etmemesi
veya eksik tahakkuk etmesi olarak tanımlanmıştır. Başka bir deyişle
vergi ziyaı, verginin zamanında tahakkuk etmemesi veya eksik tahak-
kuk etmesine yol açılması; mükellefin, vergilendirmeyi ilgilendiren ve
hüküm ifade eden hususları yerine getirmemesi ya da eksik yerine ge-
tirmesi ile ilgili bir fiildir.
24
Usulsüzlük kabahatlerinden ayrı olarak vergi ziyaı oluşturan fi-
iller VUK m.344’te, yaptırımlarının ağırlıklarına göre ayrıma tabi tu-
tulmuştur. Bu fiiller doktrinde ağır, orta ve hafif nitelikli fiiller olarak
açıklanmaktadır. Ağır nitelikli fiiller, VUK’un kaçakçılık suçunu dü-
zenleyen fiilleri dolayısıyla vergi kaybı yaratan fiillerdir. Hafif nitelikli
fiil olarak sadece “vergi incelemesine başlanması ve takdir komisyo-
nuna sevk edilmesinden sonra beyannamenin kanuni süresi geçtikten
sonra verilmesi” sayılmıştır. Bunlar haricinde kalan kabahatin basit
hali ise orta nitelikli fiilleri oluşturmaktadır.
25
Bu kabahatlerin yaptırımları; ağır fiilleri işleyenler için ziyaa uğra-
yan verginin üç katı, bu fiillere iştirak edenler için bir katı; orta fiiller
için bir katı ve hafif fiiller için ise yüzde ellisi oranında uygulanmak-
tadır.
2. Vergi Ziyaı Cezasında Karşılaşılan Sorunlar
Vergi ziyaı kabahati açısından; vergi mahkemesinin idari işlem ni-
teliğindeki yaptırım kararına müdahale ettiği çokça görülmektedir. Bu-
rada asıl sorun vergi ziyaı yaptırımının uygulanması için rapor yazan
vergi inceleme yetkisine sahip olan elemanın, işlenen fiili ayrıca suç
olarak değerlendirip değerlendirmemesinden kaynaklanmaktadır.
26
24
Abdurrahman Akdoğan, Vergi Hukuku ve Türk Vergi Sistemi, Gazi Kitabevi,
11.Baskı,
A
nkara 2013, s.128-129.
25
Şenyüz, s.105.
26
Vergi yoklaması; Vergi dairesi müdürleri, Yoklama memurları, Yetkili makamlar
tarafından yoklama işi ile görevlendirilenler, Vergi incelenmesine yetkili olanlar