Dergi 128

240

Mülkiyetin Teminat Amacıyla İnançlı İşlemle Devri

Teminat amacıyla yapılan inançlı işlemler teminat alanın iflası ha-

linde de sorun arz etmektedir. İleride ayrıntılı olarak değineceğimiz

gibi, sadece teminat amaçlı sahip olunan hak veya mülkiyet hakkı da

iflas masasına dâhil edildiğinden, teminat amaçlı devredene bunu

masadan alma hakkının tanınmamış olması teminat amacıyla devir

anlaşmalarının en yetersiz kaldığı noktayı oluşturmakta ve bu anlaş-

maların pratik yararını azaltmaktadır.

Mülkiyet sadece teminat amaçlı olarak, ancak baştan devredildiği

için, aslında sahip olmadığı bir malvarlığı değeri inanılanın nezdinde

görünmekte ve onun alacaklılarına karşı yanıltıcı bir görüntü oluştu-

rulmakta, aslında mevcut olmayan varlık ve kredibilite varmış gibi

gösterilebilmektedir.

Bunun yanında özellikle menkulleri hükmen

teslim yolu ile zilyetlik geçirerek teminat veren kişi yani borçlu da

malı elinden çıkarmadığından, taşınır rehininden farklı olarak temi-

nat diye gösterdiği eşyaları elden çıkarma zorunluluğunun getireceği

alarm zillerini algılayamamaktadır.

2- İNANÇLI İŞLEMİN TÜRLERİ ve BENZERİ KAVRAMLARLA

KARŞILAŞTIRILMASI

I. İnançlı İşlemlerin Türleri

İnançlı işlemler inananın veya onun belirttiği yararlananın men-

faatinin üstün tutulduğu saf inançlı işlemler (reine fiduziarische

Rechstgeschäfte) ve inanılanın menfaatinin ağır bastığı karma inançlı

işlemler (gemischte fiduziarische Rechstgeschäfte) olmak üzere ikiye

ayrılmaktadır.

Haluk Tandoğan, ‘İnançlı İşlemlerde İnananın Korunması Sorunu ve Bu Sorunun

Çözümünde BK.md.393’den Yararlanma Olanağı’, Temsil ve Vekâlete İlişkin So-

runlar Sempozyumu, İstanbul 1976, s.79 vd; ayrıca bu tartışmalar için bkz. İdil

Tuncer Kazancı, ‘İnançlı İşlemde İşlemin Taraflarının İflası ve İflasın İnançlı İşle-

me Etkisi’,

Hakan Pekcanıtez’e Armağan,

DEÜHFD

Özel Sayı 2014, İzmir

2015

s. 2821; Oktay Özdemir, s. 660, dpn 12.

Rona Serozan, ‘Mülkiyeti Saklı Tutma Anlaşması ve Teminaten Temlik (Pratik

Gereksinimlere Uygun Biçimde Uygulanamayan İki İlginç Aynî Teminat)’, Prof.

Dr. Erdoğan Moroğlu’na 65.Yaşgünü Armağanı, İstanbul 1999, s.1004 vd.

Serozan, s.1005.

Keller, s. 46 vd; Berner Kommentar- Art 18 Rn.120; Tandoğan (Sempozyum), s.74-

75.