Dergi 128

280

Terörle Mücadele Kanunu’nda Düzenlenen Yeni Bir Tasarruf Yetkisi Kısıtlaması Şerhi

mesi sebebiyle söz konusu hak çekişmeli hale gelmektedir. Böyle bir

durumda çekişme konusu olan kişisel hakkın sahibi, TMK’nun 716.

maddesine dayanarak mahkemeden hakkının yerine getirilmesini ta-

lep edebilir. Ancak dava sonuçlanmadan önce, malikin yapacağı tasar-

ruflarla kişisel hak sahibinin taşınmaz üzerindeki hakkını elde etmesi

imkânsız hale gelebilir. Bu durumun önüne geçmek ve çekişmeli kişi-

sel hakkı korumak için ihtiyati tedbir niteliğinde bir mahkeme kararı-

na ihtiyaç duyulur.

İşte TMK’nun 1010/b.1. maddesinde, ihtiyati tedbir niteliğindeki

mahkeme kararına dayanan bir tasarruf yetkisi kısıtlamasının şerhi

düzenlenmiştir.

Örneğin, sözleşmeden doğan ve şerh verilmemiş

bir alım hakkını kullanmış olan kimse, aralarındaki sözleşmeye da-

yanarak malikten taşınmazın mülkiyetinin kendisine devredilmesini

isteyebilir. Bunun üzerine malik mülkiyeti devir borcunu yerine ge-

tirmekten kaçınırsa, alım hakkı sahibi TMK’nun 716. maddesi uyarın-

ca açılan davada mülkiyetin kendisine intikaline karar verilmesini

mahkemeden talep edebilir. Bu durumda mülkiyetin alıcıya geçmiş

olduğuna karar verilinceye kadar alıcı, malikin tasarruflarına karşı

hakkını güvence altına almak için mahkemeden bir karar alıp bunu

TMK’nun 1010/b.1. maddesine dayanarak tapuya şerh ettirebilir.

Bir taşınmaz üzerinde ayni hak değişikliğini gerektirecek uyuş-

mazlık konusu kişisel hakkın, malikin tasarruflarına karşı korunması

için mahkemeden alınacak bir ihtiyati tedbir kararına dayanarak ger-

çekleşecek bu şerh, kural olarak tasarruf yetkisi kısıtlamasına ilişkin

olup malikin tasarruf yetkisini kaldırmaz ve o taşınmaz için tapu kü-

tüğünü tasarruflara kapatmaz.

Şerhe rağmen malikin taşınmaz üze-

rinde tasarruf işlemleri yapması ve bunlardan doğan hakları, şerhle

bağdaşmasa dahi, tapu kütüğüne tescil ettirmesi mümkündür. Burada

Doğan, s. 47; Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 220; Ertaş, s. 173; Sirmen, s. 236;

Tekinay (Akman/Burcuoğlu/Altop), Eşya s. 284; Homberger, ZK, Art. 960, N. 10;

Schmid, BSK, Art. 960, N. 4; Deschenaux, SPR, V/3,II, s. 670.

Hatemi (Serozan/Arpacı), s. 429; Sirmen, s. 236; Doğan, s. 54.

Ancak uygulamada hâkim, tedbir kararında tasarruf yetkisi kısıtlamasını ve

buna ilişkin şerhi yeterli koruma tedbiri olarak görmediğinden olsa gerek,

davanın sonuçlanmasına kadar malikin o taşınmaz üzerinde her türlü tasarrufta

bulunmasını yasaklayan ve böylece tapu kütüğünün tüm işlemlere kapatan bir

ihtiyati tedbir kararı verebilmektedir (Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 256;

Sirmen, s. 237; Ertaş, s. 173; Doğan, s. 145; Homberger, ZK, Art. 960, N. 7, 8).