

287
TBB Dergisi 2017 (128)
Emel BADUR / Gamze TURAN BAŞARA
kazananların, şerh edilen hakkın yerine getirilmesine, yani taşınma-
zın art mirasçıya geçmesine ve kendi haklarının terkinine katlanmak
zorunda olmaları sonucunu doğurur.
43
TMK’nun 1010. maddesi dışında bir tasarruf yetkisi kısıtlamasının
şerhine 199/III. maddesinde yer verilmiştir. Söz konusu düzenlemeye
göre, ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden
doğan mali bir yükümlülüğün yerine getirilmesi gerektirdiği ölçüde,
eşlerden birinin talebi üzerine, hâkim tedbir olarak diğer eşin taşın-
maz üzerindeki tasarruf yetkisini kısıtlayabilir. Bu halde hâkim resen
tasarruf kısıtlamasının tapu kütüğüne şerh edilmesine karar verebi-
lir. Taşınmaz üzerindeki tasarruf yetkisi kısıtlaması hâkim kararıyla
meydana geldiğinden, şerh kurucu değil, açıklayıcı niteliktedir.
44
Bu bağlamda son olarak üzerinde durulması gereken bir diğer
şerh, TMK’nun 194/III. maddesinde öngörülen aile konutu şerhidir.
TMK’nun 194/I. maddesine göre, aile konutu olarak özgülenen taşın-
maz malın maliki eş, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça aile konutu-
nu devredemez ve aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz. Aile
konutu olarak özgülenen taşınmazın maliki olmayan eş, taşınmazın
aile konutu olarak özgülendiği hususunda tapu kütüğünde gerekli
şerhin verilmesini isteyebilir (TMK m. 194/III). Sözü edilen bu aile
konutu şerhinin hukuki niteliği tartışmalı olup
45
bir görüş bu şerhin
de TMK’nun 1010. maddesi anlamında bir tasarruf yetkisi kısıtlaması
olduğunu savunmaktadır.
46
43
Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 259; Sirmen, s. 239; Homberger, ZK, Art. 960,
N. 46; Ertaş, s. 173; Ünal/Başpınar, s. 405; Doğan, s. 185; Gümüş, s. 16.
44
Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 261; Gümüş, s. 86; Doğan, s. 194; Sirmen, s.
240.
45
Tartışmalar için ayrıntılı bilgi için bkz. Emel Badur, “Eşin Rızası”,
TBBD
, S. 109,
Ankara, 2013, s. 258; vd. Ahmet Kılıçoğlu, Türk Medeni Kanunu’nda Diğer Eşin
Rızasına Bağlı Hukuksal İşlemler ve Yasal Alım Hakkı, Ankara 2002; Öztan, s. 315
vd.; Faruk Acar, Aile Konutu Mal Rejimleri, 3. bs. Ankara 2012; Şükran Şıpka, Aile
Konutu ile İlgili İşlemlerde Diğer Eşin Rızası, 2. bs., İstanbul 2004; Ömer Bağcı,
“Aile Konutu Üzerinde Tasarruf”,
Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi
, C.
IV, S. 2, İstanbul 2007, s. 162 vd.
46
Oğuzman/Seliçi/Oktay-Özdemir, s. 221; Sirmen, s. 237; Akipek/Akıntürk, s. 324;
Ertaş, s. 174; Doğan, s. 189; Dural/Öğüz/Gümüş, s. 163; Oğuzman/Barlas, s. 204;
Gümüş, s. 36; Heinz Hausheer/Ruth Reusser/ Thomas Geiser, Berner Kommen-
tar, Kommentar zum Schweizerischen Privatrecht, Band II: Das Familienrecht, 1.
Abteilung.: Das Eherecht, 3. Teilband: Das Gütterrecht der Ehegatten, 1. Urteil-
band: Allgemeine Vorschriften, Kommentar zu Art. 181 – 195a ZGB, Der ordent-
liche Gütterstand der Errungenschaftsbeteiligung, Kommentar zu Art. 196 – 220