

384
(Marksist Kuram Açısından) Kapitalist Düzende Ücret ve Kuramın Görüşlerinin ...
IV- MARKSİZMİN KAPİTALİST DÜZENİN ÜCRET
KONUSUNDAKİ GÖRÜŞLERİNİN TÜRK HUKUKUNA
YANSIMASI
Bu kıs
ı
mda kapitalist düzenin ücrete yaklaşımı hakkındaki Mark-
sistler tarafından ileri sürülen görüşlerin Türk hukukunda geçerli
olup olmadığını test edici bir örnek verilecektir. Bu örneği asgari ücret
oluşturacaktır.
Yukarıda ayrıntılı bir şekilde anlatıldığı üzere Marksistler, kapi-
talist bir düzende, emek-gücünün değerinin zorunlu geçim araçları-
nın değerine ineceği, ayrıca, emek-gücünün ortalama fiyatının kural
olarak o geçim araçlarının asgarisine düşeceği esasının benimsendi-
ği görüşünü ileri sürmektedirler. Marksistler, bu iki olgunun, işçiler
üzerinde hükmünü yerine getireceğini, “öz devingen” (otomatik) bir
makinenin dayanılmaz gücüyle onları dişlileri arasında ezeceğini be-
lirtmişlerdir.
87
Bunların dışında Marksistler, kapitalist bir düzende, işi
olmayan birçok kişinin dünyanın gözleri önünde sokağa atılıp açlık-
tan ölmek veya yok olmak yerine iyi günlerin geleceği umuduyla razı
olacağı hiçten biraz daha fazla bir şey olan ücrete asgari ücret deni-
leceğini, ortalama ücretlerin ise ortalama koşullarda, özellikle kendi
aralarında rekabet etmek için ne işçilerin ne kapitalistlerin bir nedeni
bulunduğu zaman, tam talep edilen mal kadar üretim yapmak için
gereken sayıda işçi var olduğu zaman oluşan ücrete denileceğini, orta-
lama ücretin asgari ücretin biraz üstünde olacağını, asgarinin üzerine
ne kadar çıkılacağının, ortalama gereksinimlere ve işçilerin uygarlık
derecesine bağlı olduğunu ifade etmişlerdir.
88
Yapılan bu açıklamalardan anlaşılacağı üzere Marksistler kapita-
list bir düzende ücret, özellikle asgari ücretin bir sefalet ücreti oldu-
ğunu ve ancak işçinin açlıktan ölmemesine yetecek miktarda olduğu
esasının benimsendiği görüşünü savunmuşlardır. Marksistlerin kapi-
talist düzen hakkında yaptıkları bu yargı Türkiye’de uygulanan asgari
ücret bakımından önemli ölçüde geçerlilik payı taşımaktadır. Konuyu
irdelemeye geçmeden önce Türkiye’deki asgari ücretin hukuksal daya-
nağı üzerinde durmak faydalı olacaktır.
87
Bkz. Engels, İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu, s. 37.
88
Bkz. Engels, İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu, s. 126-127.