383 / 545
382
(Marksist Kuram Açısından) Kapitalist Düzende Ücret ve Kuramın Görüşlerinin ...
Ricardo, “rantı” (getirimi) yükselten nedenlerin aynılarının, daha
açık bir deyişle, belirli emek miktarıyla aynı ek besini sağlamanın gi-
derek güçleşmesinin ücretleri de yükselteceğini, bu yüzden de para-
nın değeri değişmez kabul edildiğinde zenginlik ve nüfus arttıkça hem
rantın hem de ücretin yükselme eğiliminde olacağını belirtmektedir.
83
Buraya kadar ücret konusunda ileri sürdüğü düşünceler bakı-
mından Ricardo, Marx açısından temel esin kaynağını oluştursa da
Marx’tan farklı olarak bu konuda doğabilecek sorunların çözümü
açısından liberal iktisat dizgesinin doğasına uygun çözüm önerileri
sunmaktadır. Ricardo, diğer tüm sözleşmelerde olduğu gibi ücretlerin
de piyasanın adil ve serbest rekabetine bırakılması gerektiğini ve asla
yasamanın müdahaleleriyle denetlenmemesi gerektiğini ifade etmek-
tedir. Bu bağlamda Ricardo, her derdin çaresini de içereceğini, yoksul
yasalarının kapsamını “aşama aşama” (tedricen) daraltarak yoksula
bağımsız olmanın değerini anlatarak, geçiminde düzenli ya da rast-
lantısal olarak gelecek sadakalara değil, kendi bileğine güvenmesi
gerektiğini, bunların erdemli kişilerce tercih edilmemesi gereken boş
beklentiler olduğunu ona öğreterek, adım adım daha sağlam ve sağ-
lıklı bir duruma varabileceğimizi ifade etmektedir.
84
Bu kısma son verirken önemli bir hususa temas etmek uygun
olacaktır. Marksistler kapitalist düzende ücret konusunu irdelerken
büyük ölçüde olay ve olgulardan hareket etmişlerdir.
85
Gerçekten de
Marksizm’in temel kurucusu Marx, XIX. yüzyıl batı Avrupa ülkele-
rinde uygulanan vahşi kapitalizmden yola çıkarak işçilerin ücretleri
bakımından yaşadığı sefaleti gözlemlemiş, Marx’ın kurucu ortağı En-
gels ise İngiltere’de Emekçi Sınıfın Durumu adlı eseriyle söz konusu
ücret sefaletini somut bir şekilde göstermiştir. İşte Marx ve Engels’in
bu gözlemleri büyük iktisatçı Buret tarafından da doğrulanmaktadır.
Gerçekten de Buret XIX. yüzyıl batı Avrupa ülkelerinde işçilerin yaşa-
dığı sefaleti şu şekilde gözler önüne sermektedir:
“… Emek satıcısı olan işçi nüfus, ister istemez ürününün en küçük
bölümünde indirgenmiştir… meta-emek kuramı, kılık değiştirmiş bir
83
Ricardo, s. 74.
84
Fazla bilgi için bkz. Ricardo, s. 78-80.
85
Zaten Marksistlerin gözlemlerinin büyük bir isabet payı taşımasının temel nede-
nini, onların olgu ve olaylardan hareket etmesi oluşturur.