Dergi 128

515

TBB Dergisi 2017 (128)

Murat ALTUN / Ahmet SAYER / Abdulkadir BARUTÇU

Psikolojik taciz kavramı ile karıştırılan “işyerinde yaşanan örgüt-

sel çatışma”, “şiddet” ve “kaba davranış” ayrımına kısaca değinmek

gerekmektedir. Psikolojik taciz, bu davranışlardan birçok noktada ay-

rılmaktadır. Psikolojik tacizde, ısrarla tekrarlanan ve sürekli devam

eden davranışlar söz konusudur. Bu nedenle sıradan bağımsız çatışma

davranışları psikolojik taciz oluşturmaz. İşyerinde çatışma, iki veya

daha fazla kişi ya da grup arasındaki çeşitli sebeplerden doğan anlaş-

mazlıkları ifade etmekte, kişiliği hedef almamakta, esasen işin yapılış

şekli üzerindeki fikir ayrılıklarına odaklanmaktadır. İşyerinde psi-

kolojik tacizde ise anlaşmazlığın görünümü ahlak dışı ya da kişiliğe

yönelik haksız ve olumsuz davranışlar şeklinde ortaya çıkmakta, bu

davranışlar süreklilik göstermekte ve sonuçları mağdur açısından ağır

olmaktadır. İşyerinde psikolojik taciz genel anlamda şiddetin bir türü-

dür. Şiddetten söz edildiğinde, genellikle ilk akla gelen fiziksel müda-

hale ve somut iz bırakan fiili şiddettir. Oysaki psikolojik taciz, sadece

fiziksel özellikte olmayıp, ekonomik, siyasal ve psikolojik niteliklerde

de olabilmektedir. İşyerinde kabalık kavramı, işyerinde psikolojik ta-

cizden daha genel bir davranış biçimini ifade etmektedir. İşyerinde

kabalık, işyerinde çalışanların birbirleriyle iletişiminde ve davranışla-

rında asgari saygı kurallarına dikkat etmemelerini ifade etmektedir.

Kaba davranışlar kişiyi rahatsız etmekle birlikte, sonuçta psikolojik

tacizin yarattığı etkilere neden olmamaktadır (Çukur, 2012: 37, ÇSGB,

2013: 12-13).

1.2. Psikolojik Taciz Türleri

Psikolojik taciz, dikey ve yatay olmak üzere iki şekilde gerçekleş-

mektedir.

a) Dikey Psikolojik Taciz

— Üst konumda bulunanlar, sahip oldukları kurumsal güçten ya-

ralanarak daha alt kademede çalışanlara psikolojik taciz yapabilmek-

tedir.

bing şikâyeti aldıklarını, en fazla şikâyetin sağlık sektöründe olduğunu, ikinci

sırada eğitim sektörünün üniversiteye kadar olan bölümünün, üçüncü sırada

akademisyenlerin, dördüncü sırada finans sektörünün ve beşinci sırada ünifor-

malı meslekler denilen asker ve polisin geldiğini ifade etmiştir (Kaynak:http://

E.T:

10.04.2013).

Psikolojik taciz vakalarının en sık görüleni, üstlerden astlara doğru yapılanıdır.

Literatürde yer alan araştırmalarda; tacizcilerin ağırlıklı olarak amir pozisyonun-

da yer aldığı görüşü öne çıkmaktadır. İstanbul’da faaliyet gösteren bilişim sektö-