517 / 545
516
Yargı Kararları, Kamu Görevlileri Etik Kurulu Kararları ve İlgili Mevzuat Perspektifinde ...
— Nadir görülen bir durum olmakla beraber çalışanların yöneti-
ciyi kabullenememesi, eski yöneticiye duyulan bağlılık, kıskançlık gibi
nedenlerle yöneticisine psikolojik taciz uyguladığı vakalar da görül-
mektedir.
b) Yatay Psikolojik Taciz:
Benzer görevlerde ve benzer olanaklara
sahip çalışanların çekememezlik, rekabet, çıkar çatışması, kişisel hoş-
nutsuzluklar gibi nedenlerle birbirlerine uyguladıkları psikolojik taciz
türüdür. (TBMM, 2011: 10).
1.3.Psikolojik Taciz Davranışlarının Özellikleri
İşyerinde psikolojik tacizin varlığından bahsedebilmek için ön-
celikle bu davranışların bir işyerinde gerçekleşmiş olması, ayrıca bu
tür davranışların haftada bir ya da ayda birkaç defa olacak şekilde sık
sık meydana gelmesi gerekir. Psikolojik tacizde, saldırgan davranış-
ları kasıtlı, sürekli ve sistemli bir şekilde olmakta ve mağdura zarar
verecek şekilde gerçekleşmektedir. Hedefteki kişinin işyerinden uzak-
laşmasını sağlayacak davranış tarzları benimsenmektedir. Bunların
yanında işyerinde yaşanan olumsuz bir davranışın psikolojik taciz
olarak değerlendirilebilmesi için en az 3 ay boyunca
5
mağdur olan kişi
ya da kişilere uygulanması gerekmektedir Psikolojik taciz davranışları
genel olarak iş ahlakının önemsenmediği kurumlarda görülmektedir.
Ahlaki değerlere önem verilen kurumlarda psikolojik tacizin ortaya
çıkmasına zemin hazırlayan bir ortam bulunmamaktadır. (Tiyek, 2013:
97 -100).
Psikolojik taciz eylemlerinin yaşandığı işyerleri çok belirgin ortak
özelliklere sahiptir. Örneğin iletişim bozuktur, iyi işlemez. Bilgi akışı
yavaştır. Yönetime yakın olan küçük bir azınlık dışındakilere bazen
hiç bilgi verilmez. Bunun sonucunda işyerinde dedikodu ve söylenti-
ler yayılır. Politikalar ve önemli kararlar, kapalı kapılar ardında belir-
lenir. Katılım ya hiç yoktur ya da yeterli değildir. Yönetim görevleri,
ründeki iki özel firmanın 300 kişiden oluşan çalışanları ile 2008 yılında yapılan ça-
lışmada, psikolojik taciz vakalarının %70,3’ünün üstlerden astlara doğru, %2,7’si-
nin ise astlardan üstlere doğru olduğu ortaya konulmuştur (Arsan, 2008:98).
5
Psikolojik tacizin süresi ile ilgili olarak farklı zaman dilimleri ortaya atılmıştır.
Örneğin Leymann’a göre bu davranışların haftada en az bir kere gerçekleşmesi ve
en az 6 ay boyunca sürmesi gerekmektedir. TBMM raporunda ise, en kısa sürenin
6 ay, genelde ortalama sürenin 15 ay, sürecin kalıcı ağır etkilerinin ortaya çıktığı
dönemin ise 29-46 ay olduğu belirtilmiştir.