518 / 545
517
TBB Dergisi 2017 (128)
Murat ALTUN / Ahmet SAYER / Abdulkadir BARUTÇU
basiretsiz kişilerce yapılır. Sorumluluklar, dengeli paylaştırılmaz. Pek
çok görevin, tek bir kişide toplandığı olur. Kurallar çok sık değişir ve
kişilere göre uygulanır. Çatışmalar, görmezden gelinir ve çözümünde
herhangi bir çaba gösterilmez. Ayrımcılık, dışlama, tehdit ve gözdağı
gibi uygulamalarla, işyerinde güvensiz bir sosyal ortam oluşturulur
(Yücetürk, 2012: 42).
1.4. Psikolojik Taciz Davranışlarının Sınıflandırılması
Psikolojik taciz sürecinde sergilenen davranışları sınıflandırarak
incelemek, psikolojik tacizin daha kolay tespit edilmesi ve diğer olgu-
lardan ayırt edebilmek açısından önem taşımaktadır. Leymann, psi-
kolojik taciz davranışlarını, mağdur üzerindeki etkileri açısından beş
grupta incelemiştir (Leymann, 2013,
Çukur, 2012: 41–42,
Yaman, 2009:
970).
1. Mağdurun iletişim olanaklarına yönelik davranışlar:
Yöne-
timin mağdurun iletişim kanallarını kapatması, mağdur konuşurken
sözünün kesilmesi, görevle ilgili konularda sözlü tacizler ve tehditler
yapılması vb.
2. Mağdurun sosyal bağlantı olanaklarına yönelik davranışlar:
İş arkadaşlarının mağdurla konuşmaması, yönetim tarafından mağ-
durla konuşulmasına izin verilmemesi, herkesten uzak bir ortamda
çalışmak zorunda bırakılması vb.
3. Mağdurun kişisel onuruna yönelik davranışlar:
Dedikodusu-
nun yapılması, konuşmasının, yürümesinin, etnik kimliğinin vb. di-
ğer hususların alay konusu edilmesi.
4. Mağdurun mesleki konumuna yönelik davranışlar:
Mağdura
iş verilmemesi, anlamsız işlerin verilmesi vb.
5. Mağdurun fiziksel sağlığına yönelik davranışlar:
Mağdura
tehlikeli veya zararlı işler verilmesi, fiziksel veya cinsel saldırıda bu-
lunulması vb.
Leymann, bu beş grupta 45 farklı davranış kalıbı tanımlamıştır.
Her psikolojik taciz olgusunda bu davranışların hepsinin bulunması
şart değildir. Her bir psikolojik taciz vakası farklı süreç ve özelliklere
sahip olabilir. Bazısında bu davranışlardan biri bulunabilirken bazı-
larında birden fazlası bulunabilir (Tınaz, 2006: 18, Tigrel ve Kokalan,
2009: 718–719).