103 / 405
102
Anonim Şirketlerde Yönetim Kurulu Üyelerinin Vergisel Sorumluluğu
Kabahatler Kanunu’nun genel hükümlerinin daha çok ceza huku-
kuna ilişkin ilkeleri düzenlediği görülmektedir.
47
Bu nedenle de ge-
nel olarak yukarıda “Ceza kanunları açısından konunun ele alınması”
başlığı altında değinilen temel prensipler hatırda tutulmalıdır.
Bir diğer yandan; idari yaptırımlar ile ilgili olarak tüzel kişilerin
sorumluluğunda; Kabahatler Kanunu’nda açıkça düzenlenen ve özel-
lik arz eden özellikle de iki maddeye dikkat çekilmelidir. Kabahatler
Kanunu’nda yer alan “Organ veya temsilcinin davranışından dolayı
sorumluluk”
48
başlıklı 8. madde ile “Tüzel kişilerin sorumluluğu”
49
47
Örneğinkanunilikilkesi,zamanbakımındanuygulama,yerbakımındanuygulama,
kabahatten dolayı sorumluluğun esasları ve bu başlık altında düzenlenen özellikle
hata, sorumluluk, hukuka uygunluk nedenleri ile kusurluluğu ortadan kaldıran
nedenler, teşebbüs, iştirak ve içtima gibi hükümler ceza hukuku ilkelerine benzer
mahiyette genel hükümlerdir.
48
Bkz. Kabahatler Kanunu madde 8: “Organ veya temsilcinin davranışından dolayı
sorumluluk
Madde 8- “(1) Organ veya temsilcilik görevi yapan ya da organ veya temsilci ol-
mamakla birlikte, tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen kişinin bu
görevi kapsamında işlemiş bulunduğu kabahatten dolayı tüzel kişi hakkında da
idarî yaptırım uygulanabilir. (2) Temsilci sıfatıyla hareket eden kişinin bu sıfatla
bağlantılı olarak işlemiş bulunduğu kabahatten dolayı temsil edilen gerçek kişi
hakkında da idarî yaptırım uygulanabilir. Gerçek kişiye ait bir işte çalışan kişi-
nin bu faaliyeti çerçevesinde işlemiş bulunduğu kabahatten dolayı, iş sahibi kişi
hakkında da idarî yaptırım uygulanabilir. (3) Kanunun, organ veya temsilcide ya
da temsil edilen kişide özel nitelikler aradığı hallerde de yukarıdaki fıkralar hü-
kümleri uygulanır. (4) Birinci ve ikinci fıkra hükümleri, organ veya temsilcilik
ya da hizmet ilişkisinin dayanağını oluşturan işlemin hukuken geçerli olmaması
halinde de uygulanır.”
49
“Tüzel kişilerin sorumluluğu
Madde 43/A- (Ek: 26.6.2009-5918/9 md.) (1) Daha ağır idarî para cezasını gerekti-
ren bir kabahat oluşturmadığı hallerde, bir özel hukuk tüzel kişisinin organ veya
temsilcisi ya da organ veya temsilci olmamakla birlikte bu tüzel kişinin faaliyeti
çerçevesinde görev üstlenen bir kişi tarafından; a) 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu-
nun; 1) 157 nci ve 158 inci maddelerinde tanımlanan dolandırıcılık suçunun, 2)
235 inci maddesinde tanımlanan ihaleye fesat karıştırma suçunun, 3) 236 ncı mad-
desinde tanımlanan edimin ifasına fesat karıştırma suçunun, 9347 4) 252 nci mad-
desinde tanımlanan rüşvet suçunun, 5) 282 nci maddesinde tanımlanan suçtan
kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama suçunun, b) 19.10.2005 tarihli ve 5411
sayılı Bankacılık Kanununun 160 ıncı maddesinde tanımlanan zimmet suçunun,
c) 21.3.2007 tarihli ve 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununda tanımlanan
kaçakçılık suçlarının, ç) 4.12.2003 tarihli ve 5015 sayılı Petrol Piyasası Kanunu-
nun Ek 5 inci maddesinde tanımlanan suçun, d) 12.4.1991 tarihli ve 3713 sayılı
Terörle Mücadele Kanununun 8 inci maddesinde tanımlanan terörün finansmanı
suçunun, tüzel kişinin yararına olarak işlenmesi halinde, ayrıca bu tüzel kişiye
onbin Türk Lirasından ikimilyon Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. (2)
Bu madde hükümlerine göre idari para cezasına karar vermeye, birinci fıkrada
sayılan suçlardan dolayı yargılama yapmakla görevli mahkeme yetkilidir.”