Dergi 129

103

TBB Dergisi 2017 (129)

Özen KAYA GÖÇMEN / Ender DEDEAĞAÇ

başlıklı 43/a maddesi anonim şirketlerde sorumluluk konusunda gün-

deme gelmektedir.

Tüzel kişilerin idari yaptırımlar nedeni ile sorumlu olması, özel-

likle de kabahat olarak tanımlanan hallerde bu durumun şahsilik

prensibi ile olan bağlantısından da hareketle farklı görüşlerin dile ge-

tirilmesine neden olmaktadır.

Mevcut yasal düzenlemeler gereğince, tüzel kişilere idari yaptırım

uygulanmasının mümkün olduğu ve bir özel hukuk tüzel kişisinin or-

gan veya temsilcisi ya da organ veya temsilci olmamakla birlikte bu

tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen bir kişi tarafından;

tüzel kişinin yararına olacak şekilde kanunda sayılan belirli suçların

işlenmesi halinde doğrudan tüzel kişiye idari para cezası uygulanma

ihtimali gündeme gelebilecektir.

Kanaatimizce; her ne kadar mevzu bahis idari yaptırımlar nedeni

ile sorumluluk olsa da; işlenen bir suç dolayısıyla bu sorumluluğun

gündeme gelmesi, idari yaptırımların ceza yaptırımları ile olan ilişkisi

ve yukarıda değinilen her iki yaptırımın amacı ve uygulanan temel

ilkeler dikkate alındığında, sorumluluğun bu şekilde düzenlenmiş ol-

ması ceza hukukunun evrensel prensiplerine - özellikle de; kimsenin

başkasının fiilinden dolayı sorumlu tutulamayacağı, faillik, içtima ve

kast ve taksir gibi hususlardaki temel prensiplere- aykırıdır.

SONUÇ

Bu çalışmada ayrı başlıklar altında çeşitli yönleriyle dile getirilme-

ye çalışılan temel ilkeler ışığında, yönetim kurulu üyelerinin sorumlu-

luğuna gidilmemesi için, yönetim kurulunun devredilemez yetki ve

görevleri ile üst denetim ve gözetim konusu dikkate alınarak bir görev

ve yetki devrinin yapılması, yetki devri yapılırken (organizasyon şema-

sında ayrıntılı şekilde) tek tek şirketin niteliğine ve faaliyet konusuna

göre muhtemel suç oluşturabilecek nitelikteki fiillerin belirlenmesi ve

açıkça sayılması gerekmektedir. “Fiillerin kişi ile irtibatlandırılması”

halinde, bahse konu fiil açıkça sayılarak bu fiil, bir kişiye devredilmiş

Bkz. Turgut Candan, “Cezaların Şahsiliği İlkesi ve Tüzel Kişilerin Vergi Cezala-

rından Sorumluluğu” Erişim

sahsiligi-ilkesi-ve-tuzel-kisilerin-vergi-cezalarindan-sorumlulugu/ Erişim Tarihi:

02.06.2016.