Dergi 129

157

TBB Dergisi 2017 (129)

Volkan ÖZÇELİK

kuken bir sonuç doğurmaz.

107

Kesin süre içinde işlemin yapılmayıp

hâkimin tekrar süre vermesi üzerine bu sefer tarafın işlemi yapma-

sı, işlemin geçerli olmasına ve sonuç doğurmasına imkânı vermez.

Hâkimin hak düşürücü süreye riayet edilmemesi nedeniyle düşen bir

hakkı ihya etmesi mümkün olmaz.

108

Bu konuda karşı tarafın rıza ver-

mesi halinde bile yapılan işleme geçerlilik tanımamak gerekir.

109

Aksi

halde eski hale getirme ile yapılması mümkün olabilecek bir işlemin,

bu yola başvurmadan yapılması sonucunu doğar.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 325. maddesi resen yapılma-

sı gereken işlemlere ilişkin giderlerin ödenmesini düzenlemektedir.

Tarafların üzerinde serbestçe tasarruf edemeyeceği dava ve işlerde,

hâkim tarafından resen başvurulan deliller için gereken giderlerin, bir

haftalık süre içinde taraflardan birisi veya belirtilecek oranda her ikisi

tarafından ödenmesine karar verilir. Belirlenen süre içinde bu işlem-

lere ait giderleri karşılayacak miktarda avans yatırılmazsa, ileride bu

gideri ödemesi gereken taraftan alınmak üzere Hazineden ödenmesi-

ne hükmedilir (HMK m. 325). Belirlenen gideri ödemesine karar veri-

len taraf veya taraflar, yedi gün içinde gideri yatırmazlarsa ikinci bir

süre verilmez.

110

Hâkim giderin yatırılması için kesin süre vermiş ve

süresinde gerekli gider yatırılmamış olsa bile kesin sürenin yaptırımı

(HMK m. 94/3) uygulanmaz. Hâkim gerekli giderin ileride ödemesi

gereken taraftan alınmak üzere işlemin yapılmasına karar verir.

111

SONUÇ

Medeni usul hukukunda süreler, kanunda belirtilir veya hâkim

tarafından tespit edilir. Hâkim somut olayın özelliklerine uygun ol-

mak üzere tarafa kesin süre verebilir.

Hâkim tarafa kesin süre verirken ara kararın belli niteliklere sa-

hip olmasına dikkat etmelidir. Bu nitelikler Yargıtay kararları ile de

sabittir.

107

2. HD, 17.04.2003, 4539/5591 (Yılmaz, Şerh, s. 696-697); 2. HD, 22.11.1996,

11030/12174 (Yılmaz, Şerh, s. 697).

108

Berki, s. 103; Tacettin Gören, “Hukukta Hâkimin Tayin Ettiği Müddetler ve Hak-

kın Tahdidi”,

Ankara Barosu Dergisi

, C. 27, S. 1, 1970, s. 16.

109

Gören, s. 18.

110

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 325. maddesinin gerekçesi için bkz. Arslan/

Yılmaz/Taşpınar Ayvaz/Hanağası, s. 339-340.

111

21. HD, 28.06.2005, 5047/6878 (Yılmaz, Şerh, s. 698).