Dergi 129

284

Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu Uyarınca Ticari İşletme Rehni

Hakları zarar görenlerin, gerekli önlemler için yapmış oldukları gi-

derlerin tazmini 12’nci maddenin 3’üncü fıkrası uyarınca zarara sebep

olanlardan talep edilebilmektedir. Zilyedin, rehinli taşınırın değerini

düşürecek davranışlarda bulunması hâlinde, alacaklının talebi üzerine

hâkimin bu tür davranışları yasaklaması söz konusu olabileceği gibi,

12’nci maddenin 5’inci fıkrasına göre rehin veren, bu tür davranışla-

rından doğan zararları tazmin etmekle de yükümlü olmaktadır. Ticari

İşlemlerde Rehin Hakkının Kurulması ve Temerrüt Sonrası Hakların

Kullanılması Hakkında Yönetmelik’in 27’nci maddesi ile rehin alacak-

lısı bakımından, güvence isteme veya güvence verilmemesi hâlinde

kısmen ödeme talep etme gibi ek koruma tedbirleri getirilmiştir.

Rehinli taşınır varlığın devri ve alacağın devri hâlinde ise alacak-

lının muvafakati ayrıca aranmamakta; 12’nci maddenin 6’ncı fıkrası

uyarınca rehin verenin, bu hususu sicile tescil ettirmesi öngörülmekte-

dir. Rehin veren veya taşınırı rehinli olarak devralan kimsenin; rehin-

li varlığı Ticari İşlemlerde Taşınır Rehni Kanunu hilâfına kullanması,

borcu ödememesi hâlinde rehinli varlığın mülkiyetini devretmemesi,

rehinli varlığı alacaklıya zarar vermek kastıyla tahrip veya imha etme-

si, bu varlığın veya alacağın devrini sicile tescil ettirmemesi ve sicili

yanıltmaya yönelik fiillerde bulunması hâlinde 16’ncı madde uyarınca

adlî para cezası uygulanacaktır. Borçların zamanında ifa edilmemesi

hâlinde ise 14’üncü madde uyarınca, alacaklı öncelikle; birinci derece

alacaklı ise rehinli taşınırın mülkiyetinin devrini talep edebilecek, ala-

cağını varlık yönetim şirketlerine veya Ticari İşlemlerde Rehin Hakkı-

nın Kurulması ve Temerrüt Sonrası Hakların Kullanılması Hakkında

Yönetmelik’in 41’inci maddesine göre üçüncü kişilere devredebilecek,

devre konu olmayan bir varlık söz konusu ise kiralama ve lisans hak-

kını kullanabilecektir. Alacağın bu yollarla tahsil edilememesi hâlinde

ise genel hükümler çerçevesinde takip yapılacaktır.

Ticari İşlemlerde Rehin Hakkının Kurulması ve Temerrüt Sonra-

sı Hakların Kullanılması Hakkında Yönetmelik’in 22’nci maddesinin

1’inci fıkrasına göre rehnin sona ermesi; belirlenen sürenin sona er-

mesi, alacağın sona ermesi, rehnin terkini veya rehinli taşınır varlığın

tamamen yok olmasıyla gerçekleşmektedir. Ticari İşlemlerde Taşınır

Rehni Kanunu’nun 15’inci maddesinin 1’inci fıkrası uyarınca alacaklı-