302 / 405
301
TBB Dergisi 2017 (129)
Meltem Ece OBA
UPICC’in kapsamına milletlerarası ticari sözleşmeler girer. Ancak
UPICC hangi sözleşmelerin milletlerarası veya ticari nitelik taşıdığına
dair açık bir hüküm içermez. Bununla birlikte, UPICC giriş kısmının
birinci başlığı altında milletlerarası unsur kavramıyla bütünüyle yerel
işlemlerin dışlanmak istendiği ve milletlerarası kavramın olabildiğin-
ce geniş yorumlanması gerektiği belirtilmiştir. Giriş kısmının ikinci
başlığı altında ise, ticari sözleşme kavramı ile tüketici sözleşmelerinin
dışlanmak istendiği, ticari sözleşme kavramının yatırım anlaşmaları
ve profesyonel hizmet anlaşmalarını da kapsayacak şekilde mümkün
olduğunca geniş yorumlanması gerektiği ifade edilmiştir.
UPICC tarafsız bir kurallar bütünü olup, kıta Avrupası, Anglosak-
son ve sosyalist hukuk sistemlerinden izler taşır.
11
UPICC toplam on
bir bölümden oluşur. Bu bölümler sırasıyla genel hükümler, sözleşme-
nin kurulması ve temsil yetkisi, sözleşmenin geçerliliği, yorum, söz-
leşmenin kapsamı ve üçüncü kişilerin hakları, ifa, ifa etmeme, takas,
alacağın temliki, borcun nakli ve sözleşmenin devri, zamanaşımı ve
son olarak birden fazla alacaklı ve borçlu olduğu durumları düzenler.
12
UPICC devletlerin kendisine taraf olabileceği uluslararası bir söz-
leşme değildir. Diğer bir ifadeyle, UPICC’in doğrudan hukuki bağla-
yıcılığı yoktur. UPICC’in bir sözleşmeye ne zaman uygulanabileceği
metnin giriş kısımında yer almaktadır. Buna göre, UPICC ilk olarak
taraflar bu prensipleri sözleşmeye uygulanacak hukuk olarak açıkça
seçtikleri taktirde uygulanır. İkinci olarak, taraflar sözleşmede ulus-
lararası hukukun genel prensiplerine atıf yapmışlarsa UPICC bu kap-
samda uygulanabilir. Üçüncü olarak, taraflar uygulanacak hukuku
hiç belirlememişlerse UPICC
lex mercatoria
başlığı altında uygulama
alanı bulabilir. Son olarak UPICC milletlerarası sözleşmelerdeki boş-
lukları doldurmak işlevi ile de uygulama alanı bulur.
b)
Avrupa Sözleşmeler Hukuku Prensipleri
Avrupa Sözleşmeler Hukuku Prensipleri (
Principles of European
Contract Law
- PECL), Danimarkalı akademisyen ve avukat Ole Lan-
ciples/contracts/principles2010/integralversionprinciples2010-e.pdf).
11
Ayoğlu, s.193-195.
12
Nuray Ekşi, Milletlerarası Ticaret Hukuku, Beta Yayınları, İstanbul, Ekim 2015, s.
58 ila 63.