315 / 405
314
Anasyonel Hukuk Kuralları ve Uygulama Alanı
kapsamda anasyonel hukuk kurallarına göre karar verebilecektir.
56
Doktrinde,
lex mercatoria
kavramından daha dar yorumlanması gerek-
tiği savunulan ticari örf, adet ve teamüller ise sözleşme hükümlerinin
yorumlanmasında ve tamamlanmasında dikkate alınır.
57
Öte yandan Model Kanun madde 28 uyarınca, tarafların hukuk
seçimi yapmadığı hallerde hakemler uyuşmazlığa uygulanabilir bul-
duğu kanunlar ihtilafı kurallarının belirlediği hukuku uygular. Dola-
yısıyla, hakemler bir devletin hukukunu uygulamak zorundadır. Ha-
kemler, ancak hakkaniyet ve nesafete göre karar verilmesi konusunda
taraflarca açıkça yetkilendirilmişse
lex mercatoria
ya ve bu kapsamda
anasyonel hukuk kurallarına göre karar verebilir.
Lex mercatoria
kav-
ramından daha dar yorumlanan
58
ticari örf, adet ve teamüller ise her
durumda göz önünde tutulur.
Milletlerarası tahkimde sıklıkla başvurulan ICC ve Stockholm
Ticaret Odası’nın tahkim kuralları ise MTK’dan ve Model Kanundan
farklı düzenlemeler içerir. ICC Tahkim Kuralları
59
madde 21 (1) ve
Stockholm Ticaret Odası Tahkim Kuralları
60
madde 22 (1) uyarınca,
tarafların sözleşmeye uygulanacak hukuku belirlemediği durumda
hakemler ihtilafın çözümü için uygun gördükleri hukuk kurallarını
sözleşmeye uygular.
61
“Hukuk kuralları” ifadesi ise hakemlerin sözleş-
meye uygulanacak hukuku belirlerken bir devletin hukukunu seçmek
mecburiyeti aşılmıştır. O halde ICC ve Stockholm Ticaret Odası tah-
kim kuralları uyarınca, hakemler sözleşmeye anasyonel hukuk kural-
larının uygulanmasını da kararlaştırabilir.
62
Uygulamada tarafların hukuk seçimi yapmamış olması hakem-
lerce tarafların milli bir hukukunun uygulanmasını engellenmek
istediği biçiminde yorumlanmıştır. Örneğin, 7110 sayılı, 1995 tarihli
ICC kararına
63
konu olan olayda İngiliz ve Orta Doğu’daki bir devlet
56
Deren-Yıldırım, s. 126.
57
Deren-Yıldırım, s. 126.
58
Deren-Yıldırım, s. 126.
59
ICC Tahkim Kuralları için:
(http://www.iccwbo.org/products-and-services/arbitration-and-adr/arbitration/icc-rules-of-arbitration/#article_21).
60
Stockholm Ticaret Odası Tahkim Kuralları için:
(http://www.sccinstitute.com/media/40120/arbitrationrules_eng_webbversion.pdf).
61
Ayoğlu, s. 213.
62
Özel, s. 151.
63
Karar özeti için:
(http://www.unilex.info/case.cfm?pid=2&do=case&id=713&step=Abstract).