175 / 457
174
Kadının Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddetten Kaynaklanan Sığınma Hakkı
Zarar + Devlet korumasının bulunmaması” ilkesini benimseyen Yük-
sek Mahkeme
52
, zulmün sadece koca şiddetinden kaynaklandığı ge-
rekçesiyle sığınma talebinin ret edilemeyeceğine karar vermiştir.
Avustralya Yüksek Mahkemesinin çoğunluk görüşüne katılma-
yan Callinan JJ ise İngiliz Lordlar Kamarasının
Islam and Ex Parte Shah
kararında azlık oyu kullanan Lord Millett’in görüşlerine atıfta bulu-
narak şu hususlara değinmiştir.
53
Callinan JJ’ ye göre, “Pakistanlı ve
şiddete uğrayan kadınlar” diye bir toplumsal gruptan söz edilemez.
Pakistanlı ve şiddete uğrayan kadınları bir araya getiren tek unsur
zulme uğrama tehdidi olup; bunun dışında bu kadınların ortak bir sı-
fatları, özellikleri, amaçları, ilgi alanları ve faaliyetleri bulunmamak-
tadır. Bunun gibi, “Pakistanlı kadınlar”, “evli kadınlar” veya “koca-
sının şiddetine uğrayan ve devlet tarafından korunmayan Pakistanlı
kadınlar” diye bir toplumsal gruptan da söz edilemez.
54
Ayrıca kadına
yönelik şiddet karşısında, devletin veya polisin kadının korunması
ile ilgili olarak hareketsiz kalması veya mevcut durumu sürdürmesi
zulme yol açmaz. Her devletin polis teşkilatının farklı koruma önce-
liklerinin bulunması veya her devletin sorunların çözümü noktasında
siyasi açıdan farklı önceliklerinin bulunması tabiidir. Devlet açısından
zulmün varlığından söz edebilmek için zulüm kastının veya niyetinin
ortaya konması gerekir. Bu da devlet tarafından bilinçli bir şekilde ha-
rekete geçmeme veya müdahale etmeme yönünde alınmış bir kararın
varlığını gerektirir.
55
Buraya kadar yapılan açıklamalardan da anlaşılacağı üzere, 1951
Sözleşmesi’nin cinsiyet (
sex
) veya toplumsal cinsiyet (
gender
) katego-
rilerine yer vermemiş olması sebebiyle, kadınlar sığınma
(iltica)
baş-
vurularında, hem belli bir toplumsal gruba mensubiyetleri sebebiyle
zulme uğradıklarını, hem de bu şiddet karşısında vatandaşı oldukları
devletin korumasının bulunmadığını veya etkisiz olduğunu da ispat
etmek zorunda kalmakta idi.
Her ne kadar, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği
tarafından 1985 yılında alınan tavsiye kararında, kadınların mensup
52
Ibid, para. 118-120.
53
Ibid, para. 154.
54
Ibid, para. 154.
55
Ibid, para. 155.