Dergi 130

269

TBB Dergisi 2017 (130)

Kerem ÖNCÜ

uyarınca vergi dairesine gönderilen bu tutanak, tahakkuk fişi yerine

geçecektir.

“Tahakkuk bir işlem olmayıp, verginin ödenecek duruma

geldiğine ilişkin bir durum, saptama” olduğuna göre

, tutanağın ver-

gi dairesine gönderilmesi ile vergi cezasının tahakkuk edip kesinleşti-

ği, ödenebilir aşamaya geldiği saptanmış sayılacaktır.

Kesinleşmenin hukuki mahiyetini ortaya koyan genel hüküm ni-

teliğinde bir düzenleme bulunmamaktadır. Ancak bir önceki başlık al-

tında da belirtildiği üzere, VUK ek md. 11/2’de tutanakla tespit edilen

husus hakkında dava açılamayacağı ve hiçbir mercie şikâyette bulunu-

lamayacağı belirtilmiştir. Dava açılamaması, doktrinin belirttiği üze-

re kesinleşme sayılan durumlardan biridir. Nitekim vergi idaresi de

TÖUY md. 17/1’de tutanakların kesin olduğunu ayrıca vurgulamıştır.

Bu durumda kesilecek cezalarla ilgili olarak tarhiyat öncesi uzlaşmaya

varılması durumunda, düzenlenen tutağın taraflarca imzalanması ve

vergi dairesine gönderilmesi durumunda kesinleşme gerçekleşmiş sa-

yılmaktadır. Zira yasa koyucu bunu net olarak düzenlemiştir.

Bununla birlikte tutanağın ceza kesme sayılıp sayılmayacağı veya

kesinleşmenin ceza kesmeyi içerip içermediği hususu belirsizdir. Bir

önceki başlık altında ayrıntılı incelendiği üzere, kanun koyucu ceza

kesmeyi idarenin tek taraflı bireysel icrai işlemi olarak düzenlemiş,

bunun kişiye ihbarname ile de bildirilmesini şart koşmuştur. Tutanak

ise, bir tür idari sözleşme sayılan tarhiyat öncesi uzlaşma neticesinde

tarafların iradeleri ile ortaya çıkmaktadır. Söz konusu tutanağı kesin-

leşme olarak addeden ve sonuçlarını düzenleyen kanun koyucunun,

aynı tutanağın imzalanmasını ceza kesme olarak saymaması ilginçtir.

Bireysel idari işlemle meydana gelmesi istenen vergi cezasının, idari

sözleşme neticesinde imzalanan tutanakla da meydana gelmesi müm-

kündür. Ancak bunun da kanunda düzenlenmiş olması gerekmekte-

dir.

TÖUY md. 19 uyarınca tutanağın vergi dairesine gitmesi duru-

munda bunun tahakkuk fişi yerine geçeceği düzenlenmektedir. Ta-

Dan. 4. D. 23.09.2002, 2001/2302E, 2002/2961K;

“Dava konusu ödeme emri içeriği vergi ve ceza borçlarıyla ilgili olarak mükellef

tarhiyat öncesi uzlaşma talebinde bulunduğundan ve uzlaşma sağlandığından

vergi ve ceza tahakkuku kesinleşmiştir.”

Erişim Tarihi: 12.10.2016.

Öncel – Kumrulu – Çağan, s. 106.