Dergi 130

265 / 457

264 Vergi Hukukunda Tekerrür ve Tarhiyat Öncesi Uzlaşma ile İlişkisi
leşme kavramı, “kesilen cezaya karşı dava açıldığında ya da dava açma
imkânı ortadan kalktığında devreye giren, “yargılama hukukuna ait
bir kavramdır.”45 Söz konusu kavramdan genellikle kanun yollarının
tüketilmesi anlaşılmakla birlikte,46 kesinleşme çeşitli şekillerde ortaya
çıkabilir. Bunlar;
- Kesilen cezaya karşı tüm yargı yollarının tüketilmesi ve sürecin
kişinin aleyhine sonuçlanması, 47
- İhbarnamenin tebliği üzerine kişinin dava açmaması, 48
- Kanun yollarından birine başvurmaması şeklinde olabilmektedir.49
Bunların dışında kesinleşme, sadece yargı yollarının tüketilmesi
neticesinde değil, yargı yoluna başvuru imkânının kalmaması duru-
munda da söz konusu olabilir.50 Buna örnek olarak uzlaşma yoluna
gidilmesi durumunda da vergi cezası kesinleşmiş sayılmaktadır.51
VUK ek md. 11/2’de tutanakla tespit edilen husus hakkında dava açı-
lamayacağı ve hiçbir mercie şikâyette bulunulamayacağı belirtilmiş,
tutanakların kesin olduğu ise TÖUY md. 17/1’de düzenlenmiştir. Bu
durumda vergi idaresi ile karşılıklı uzlaşmaya varıldığı ve bu husu-
sun tutanakla tespit edildiği an dava açma imkânı ortadan kalkmakta,
vergi veya vergi cezası kesinleşmiş sayılmaktadır. Danıştay da uzlaş-
ma durumunda cezanın kesinleştiğini belirtmektedir.52
Tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için ikinci kabahatin be-
lirlenen sürelerde işlenmesinin mi yoksa sadece cezanın kesilmesinin
mi ya da her ikisinin de belirlenen sürede gerçekleşmesinin mi gerek-
45 Öncel – Kumrulu – Çağan, s. 107.
46 Öncel – Kumrulu - Çağan, s. 107, 108; Şenyüz, Vergi Ceza Hukuku, 5. Baskı, s. 235;
Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 287.
47 Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s 287.
48 Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 287; Şenyüz, Vergi Ceza Hukuku, 5. Baskı, s.
235; Öncel – Kumrulu – Çağan, s. 107.
49 Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 290; Şenyüz, Vergi Ceza Hukuku, 5. Baskı, s.
235.
50 Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s. 289.
51 Öncel – Kumrulu – Çağan, s. 108; Şenyüz, s. 235; Karakoç, Genel Vergi Hukuku, s.
291.
52 Dan. 3. D, 18.11.1993, 1992/2643E, 1993 / 3305K:
“…davacı adına 14.6.1985 tarih ve 13/49 sayılı ihbarname ile 1984/Ocak dönemi
için kesilen kaçakçılık cezasının yapılan uzlaşma görüşmeleri sonucu 20.8.1985
tarihinde kesinleştiği anlaşıldığından…”
w Erişim Tarihi: 12.10.2016.