207 / 417
206
Türk Aile Hukukunda Toplumsal Cinsiyet Rolleri
Kadının konumu ise farklıdır. Kadın eşi zorla çalıştırmak, işten çı-
karılmasını sağlamak veya özellikle mesleği olan kadın eşi çalıştırma-
mak ekonomik şiddete yönelik davranışlardır. Evlilik birliğinin sarsıl-
ması sebebiyle boşanma davasında boşanma konusu davranışlardır.
49
Ev işi, çocuk, hasta ve engelli gibi diğer bağımlı bakımlarını yerine
getirme eksenindeki toplumsal cinsiyet beklentilerinin oluşturduğu
yük üzerinden alınmadan bir kadının haneye parasal/ekonomik gelir
getiren bir işte çalışmaya zorlanmasının da ağır bir ekonomik şiddet
olduğunun kabul edilmesi gerekir. Ancak aksini düşünmek, yani ev-
lilik birliğinin ihtiyaçlarına katılmak için mesleği ve olanağı olmasına
karşın çalışmayan kadının bu davranışı sebebiyle evlilik birliğinin sar-
sıldığını ileri sürmek mümkün müdür? Kanun’un eşitlikçi yaklaşımı
karşısında, erkek eşin yasal dayanağı olan bu talebinin, yargı içtihatla-
rındaki karşılığının, “kadın eşi zorla çalıştırmak” mı “kadın eşin evlilik
birliğine malvarlığıyla katılmayarak birlik görevlerini yerine getirme-
mesi” mi olduğu, farklı bakış açılarını ortaya koyan önemli bir tartış-
ma konusu olabilir.
50
Kadınların ev işleriyle ilgilenmemesi, yemek pişirmemesi, evin
ve/veya çocukların temizliğine özen göstermemesi halleri yargının
değerlendirmesine göre; kadınların evlilik birliğinin devamına ilişkin
görevlerini yerine getirmemesidir. Bunlar boşanma davalarında ka-
dınların kusurlu davranışları olarak kabul edilmektedir.
“ … davalının (kadının) ev işlerini yapmadığı, temizliğe dikkat etme-
diği, çamaşırları yemek tenceresinde kaynattığı, doğum halinde vücudunun
bozulacağını ifade ettiği anlaşılmaktadır. Kadının bu davranışları sebebiyle de
taraflar arasında ortak hayatı temelinden sarsacak ve birliğin devamına imkân
vermeyecek nitelikte bir geçimsizlik meydana gelmiştir.”
51
E.-13431 K., Y 2. HD, 13.07.2004, 6707 E.-9526 K., Y
2.HD, 10.10.2011, 2010/14082
E.-2011/15367K.
49
Ömer Uğur Gençcan, Boşanma Tazminat ve Nafaka Hukuku, Yetkin Yay., Ankara
2010, s. 289-390; Y 2. HD, 21.03.2002, 3342 E.-4041 K., Y 2. HD, 18.10.2006, 7329 E.-
14270 K.
50
TMK hükümlerine göre, kadının, buna imkânı varsa çalışarak birlik giderlerine
katılma borcu olduğu sonucuna varılmaktaysa da, doktrinde olması gereken hu-
kuk açısından buna karşı olan yaklaşımlar da vardır. Hatemi’ye göre; kadın eşten
parasal katkı beklenmesi doğru değildir. Bkz. Hüseyin Hatemi, Aile Hukuk I (Ev-
lilik Hukuku), Vedat Kitapçılık, İstanbul 2005, s. 87-88.
51
Gençcan, s. 368, Y. 2HD., 22.11.2006, 9359 E.-16104 K.