dergi 132

Anayasa Mahkemesi’ne Bireysel Başvuruda Kabul Edilebilirliğe Dair Bir Usul Sorunu ...

AİHM önünde artan başvurulardan sonra özellikle köy boşaltma-

lar nedeniyle mülkiyet hakkı ihlali iddialarının etkili olarak ileri sürü-

lebileceği bir iç hukuk yolu kurulmuştur. 17 Temmuz 2004 tarihinde

kabul edilen 5233 sayılı Terör ve Terörle Mücadeleden Doğan Zararla-

rın Karşılanması Hakkında Kanun ile idarenin terörle mücadele kap-

samında yürüttüğü faaliyetler nedeniyle maddi zarara uğrayan kişi-

lerin zararlarının, devletin bir kusuru olmasa bile, devlet tarafından

sulhname ile karşılanması konusunda özel bir düzenleme getirilmiştir.

Kanun’un gerekçesinde terör örgütlerinin, kişilere kişisel husumet se-

bebi ile değil devletin anayasal düzenini yıkmak maksadı ile zarar ver-

dikleri, dolayısıyla kişilerin kendi kusurları sebebi ile değil, toplumun

bir ferdi oldukları için zarar gördükleri belirtilmiştir. Yine gerekçede,

toplumun tamamını hedef alan bir eylemden doğan zararın mağdur

birey üzerinde bırakılmasının hakkaniyet ve nesafet ilkelerine aykırı

düşeceği belirtilmiştir.

2. Zarar Tespit Komisyonlarının Yetkileri ve Çalışma Usulleri

Zarar Tespit Komisyonları bir başkan ve altı üyeden oluşmakta-

dır. 81 ilde oluşturulan bu komisyonlara il Valisi tarafından görevlen-

dirilen Vali Yardımcısı başkanlık etmektedir.

Komisyon oyçokluğu

ile karar vermektedir. Komisyon 5233 sayılı Yasa kapsamında başvu-

rucuların zararlarının tespiti ile görevlendirilmiştir. Komisyon zarar

tespitinden sonra ne şekilde zararın giderileceğini ve varsa mahsup

miktarlarını belirleyecek ve nakdi/ayni ödeme miktarını içeren sulh-

name tasarısı hazırlayacaktır. Hak sahibi 30 gün içerisinde sulhname

tasarısını imzalamadığı takdirde kabul etmemiş sayılmaktadır. Komis-

yon, çalışmasını başvuru tarihinden itibaren altı ay içinde tamamla-

mak zorundadır. Vali, zorunlu hallerde bu süreyi üç ay daha uzata-

bilmektedir. Bireylerin Zarar Tespit Komisyonu kararlarına karşı idari

yargılama makamlarına başvurma hakkı bulunmaktadır.

5233 sayılı Yasanın ilgili 4. maddesi uyarınca Komisyon şu kişilerden oluşmak-

tadır: Valinin görevlendireceği vali yardımcısı komisyonun başkanı; maliye, ba-

yındırlık ve iskân, tarım ve köy işleri, sağlık, sanayi ve ticaret konularında uzman

ve o ilde görev yapan kamu görevlilerinden vali tarafından belirlenecek birer kişi

ile baro yönetim kurulunca baroya kayıtlı olanlar arasından görevlendirilecek bir

avukat komisyonun üyesidir.

Bkz. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu, 18 Şubat 2016 Tarih ve E.2015/2933,

K.2016/326, Danıştay 15. Daire, 27 Haziran 2013 Tarih ve E.2011/15464,