dergi 132

393

TBB Dergisi 2017 (132)

Sibel YILMAZ

bir istisna hali olarak ele almaktadır. Bu aynı zamanda, modern to-

talitarizmin istisna hali aracılığıyla yalnızca siyasi hasımlarını değil,

farklı nedenlerden ötürü siyasi sistemle bütünleştiremeyecekleri belli

olan yurttaş kesimlerinin bedenen ortadan kaldırılmasına izin veren

yasal bir iç savaş olarak da tanımlanabilir.

Bu noktada Agamben, We-

imer Anayasası’nın askıya alınmasından bu yana esasen kalıcı bir acil

durum halinin iradi olarak oluşturulduğunu ve istisna halinin çağdaş

siyasette bir yönetim tekniğine dönüşmekte olduğu uyarısını da yap-

maktadır. Öyle ki “istisna hali demokrasi ile mutlakiyet arasında bir

belirsizlik eşiğine dönüşmektedir.”

“

‘İstisna hali…kural haline gel-

diği’ için, her geçen gün istisnai bir önlem olarak değil, bir yönetim

tekniği olarak kendini göstermekle kalmayıp, hukuk düzeninin oluş-

turucu paradigması şeklindeki doğasını apaçık belli etmektedir.”

Kavramın belirsizliğiyle terminolojik belirsizliğin birebir örtüştü-

ğünü söyleyen Agamben, “istisna hali” kavramını tercih etmektedir.

Ona göre “kuşatma hali” ve “askeri yasa” kavramları tarihsel geliş-

meleriyle irtibatlı olarak savaş haliyle bir bağlantıyı dile getirmekte,

olgunun kendine özgü yapısını tanımlamakta yetersiz kalmaktadır.

“İstisna hali özel bir hukuk değildir (savaş hukuku gibi), hukuk dü-

zeninin kendisini askıya alınması olarak, hukukun eşiğini ya da sınır-

kavramını belirler.”

Kaldı ki Agamben’e göre, modern istisna halinin

mutlakıyetçi bir geleneğin değil; demokratik devrimci geleneğin bir

ürünü olduğu unutulmamalıdır.

Yürütme yetkilerinin, “tam yetkili” denen yasaların içerdiği yet-

kilendirme sonucu kararnameler ve yasal önlemler çıkarma yoluyla,

yasama erkini kapsayacak şekilde genişletilmesi olgusu üzerinde du-

ran yazar, tam yetkinin geçici ve denetlenebilir bir kullanımının ku-

ramsal olarak demokratik anayasalarla bağdaşsa dahi, bu yetkilerin

kullanımının sistematik ve düzenli hale gelmesinin zorunlu olarak de-

mokrasi tasfiyesine yol açacağını belirtmektedir. Günümüzde de par-

Agamben, İstisna Hali, s. 10.

Agamben, İstisna Hali, s. 11.

Agamben, İstisna Hali, s. 15.

Agamben, İstisna Hali, s. 13.