dergi 132

389

TBB Dergisi 2017 (132)

Sibel YILMAZ

sı gerekmektedir. Schmitt’e göre her norm kendi içkin geçerliliği gere-

ği uygulama alanı bulabileceği ve normatif düzenlemesine tabi olacağı

hayat şartları talep eder. Normun, bu yapısı gereği, kaos ortamında

uygulanması mümkün değildir. İşte gereken bu normal durumu ya-

ratacak olan ve bu durumun gerçekten hüküm sürüp sürmediğine

karar verecek olan egemendir. Egemen bu düzeni yaratır ve garan-

ti altına alır. Egemenin buna yönelik vereceği karar, olağanüstü hal,

devlet otoritesinin özünü en net şekliyle ortaya koyar. Karar burada

hukuki normdan ayrılır; çünkü “hukuk üretmek için haklı olmak ge-

rekmediğini kanıtlar.”

Agamben’e göre, Schmitt istisna hali kuramını

egemenlik doktrini şeklinde sunmuştur; çünkü “istisna hali hakkında

karar verebilen egemen, istisna halinin hukuk düzeniyle bağlantısını

güvence altına alır.”

Schmitt metninin ilerleyen kısmında

haklı olmanın gerekmemesinin

ne demek olduğunu kararın niteliğini belirtirken açığa vurmaktadır.

Ona göre kararın yetkili makam tarafından verilmesi, içeriğinin doğ-

ruluğundan bağımsız olarak göreli, bazı durumlarda ise mutlak hale

getirir. “Karar, bir anda, tanıtlayıcı gerekçelerden bağımsız hale gelir

ve otonom bir değer kazanır… Zaten mutlak anlamda açıklayıcı olan

bir kararın asla var olamayacağı, karar düşüncesinin tabiatında var-

dır. Temel teşkil eden normun içeriği açısından bakıldığında, kararın

bu kurucu ve spesifik unsuru yeni ve yabancı bir şeydir. Normatif

açıdan bakıldığında, karar, bir Hiç’ten doğmuştur”.

Kısacası kararın

referans noktası bir norm olamaz, bir norma atıf yapılarak karar açık-

lanamaz.

Kaostan, anarşiden ayrılabildiği sürece olağanüstü hal yine de

hukuki bir sorundur. Anayasal düzenin, olağanüstü hali mümkün ol-

duğunca ayrıntılı bir şekilde düzenlemeye çalışırken esasen yapılan

hukuk sisteminin olağanüstü hali öngörmeye çalışıp

“kendini askıya

alabileceği”

durumu tanımlama girişimidir.

Peki, bu nasıl mümkün

olmaktadır ve hukuk bu gücü nereden almaktadır?

Schmitt, Siyasi İlahiyat Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, s. 20.

Agamben, İstisna Hali, s. 46.

Schmitt, Siyasi İlahiyat Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, s. 36.

Schmitt, Siyasi İlahiyat Egemenlik Kuramı Üzerine Dört Bölüm, s. 21.