134

382

Türk Miras Hukukunda Denkleştirme

kim miras hukukumuzda zümre esası geçerlidir;

117

örneğin altsoy ve

devamında mirası alacak kimse kalmadıkça ana – baba zümresi mi-

rasçı olamaz. O hâlde kural ile anlatılmak istenen, kazandırmayı ala-

nın mirasbırakana mirasçı olması şartıdır. Yoksa sağlığında oğlundan

sağlararası bir kazandırma almış olan bir anneden, torunları paylaşım

sırasında denkleştirme talep edemez. Zira anne altsoy varken mirasçı

olamaz.

Mirasçılık sıfatını mirası ret, mirasçılıktan çıkarma gibi herhan-

gi bir sebeple kazanamamış olan kimse kazandırmayı almış olsa bile

denkleştirme ile yükümlü değildir.

118

Böyle bir durumda mirasçılık sı-

fatını kaybetmiş mirasçının yerine geçen mirasçılar, paylarında mey-

dana gelen artış oranında denkleştirme ile yükümlü olmaktadırlar

(TMK m. 670).

Atanmış mirasçılara kazandırma yapılmış olsa da onlar denkleş-

tirme ile yükümlü değildir.

119

E) KAZANDIRMA MİRASÇININ MİRAS PAYINA

MAHSUBEN YAPILMIŞ OLMALIDIR

Mirasbırakan tarafından mirasçılara yapılan sağlararası kazandır-

malar TMK m. 669/1 gereği ancak mirasçının miras payına mahsu-

ben yapıldıkları ölçüde denkleştirmeye tâbi olurlar. Diğer bir deyişle

117

İmre, s. 23; Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 58; Dural-Öz, s. 18; Serozan-

Engin, s. 161 vd.; Gönensay-Birsen, s. 11; Hatemi, s. 14 vd.; Öztan, Miras Hukuku,

s. 39; İmre-Erman, s. 16, 17; Berki A. H., s. 175; Köprülü, s. 41 vd.; İnan-Ertaş-Al-

baş, s. 81; Kılıçoğlu, Miras Hukuku, s. 26; Kılıçoğlu, Medeni Kanunumuzun Aile

– Eşya – Miras Hukukuna Getirdiği Yenilikler, s. 316; Sarı,

s. 29.

118

Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 441, 447; İmre-Erman, s. 523; İmre, s. 740;

Turan Başara, s. 185 vd.; Antalya-Sağlam, s. 452; Dural-Öz, s. 325, 326; Özuğur,

s. 402; Gönensay-Birsen, s. 344, 345, 348; Günay, Mirasta Denkleştirme (İade) Da-

vası ile Miras Sebebiyle İstihkak Davası,

s. 89; Turanboy, s. 37; Berki A. H., s. 295,

297; Yargıtay 1. HD, T. 8.7.2011, E. 3353, K. 8055 (Özkan, s. 480) , “Lehine kazan-

dırmada bulunulan ve saklı payından fazlasını alan mirasçı mirası ret etmişse,

diğer mirasçıların saklı paylarına tecavüz olmadığı takdirde, bu kazandırmayı

muhafaza eder”, Öztan, Miras Hukuku,

s. 518.

119

İmre, s. 738; İmre

Erman, s. 522, 523; Turanboy, s. 35; Günay, Mirasta Denkleştir-

me (İade) Davası ile Miras Sebebiyle İstihkak Davası,

s. 90; Eren, “Mirasta İade”

(birinci bölüm), s. 349; Gönensay-Birsen, s. 344, 347; Antalya-Sağlam, s. 452; Berki

A. H., s. 295. Aksi yönde Berki Ş., s. 221; atanmış mirasçının kural olarak denkleş-

tirme yükümlüsü olmadığı ancak miras bırakanın onu denkleştirme ile yükümlü

kılabileceğine dair bkz. Serozan-Engin, s. 642; Özuğur, s. 402; Öztan, Miras Hu-

kuku, s. 509.