134

384

Türk Miras Hukukunda Denkleştirme

maz.

125

Yine denkleştirmeden muaf tutma adına yapılmış olan irade

beyanı, kazandırmanın tümü ya da bir kısmı için yapılmış olabilir.

126

İrade beyanı bir şekil şartına tâbi değildir.

127

Dolayısıyla bir ölüme

bağlı tasarruf şekline bağlı olarak yapılması gerekmez.

128

Doktrinde

denkleştirmeden muafiyet beyanının kazandırmadan önce veya son-

ra yapılabileceği ifade edilmiştir.

129

Ancak esasında bu konuyu denk-

leştirmeye tabi tutma veya denkleştirmeden muaf tutma beyanının

hukukî niteliği ile birlikte değerlendirmek gerekir.

Doktrinde söz konusu beyanın iki taraflı mı tek taraflı mı işlem

olduğu ve işlemin sağlararası işlem mi yahut ölüme bağlı tasarruf mu

olduğu konusunda tartışma mevcuttur.

130

Bir görüşe

131

göre bu beyan

bir ölüme bağlı tasarruf olup tıpkı diğer ölüme bağlı tasarruflar gibi

mirasbırakan tarafından serbestçe geri alınabilir. İkinci görüşe

132

göre

ise durum sağlararası ve iki taraflı bir hukuki işlemdir ve bu tür iş-

lemlerin özelliklerini taşır. Karma nitelikteki son görüşe

133

göre ise bu

irade beyanı hem sağlararası işlem hem de ölüme bağlı tasarruf karak-

terine sahiptir. Nihayet, denkleştirme yükümlülüğünü emreden veya

kaldıran beyanın iki taraflı veya tek taraflı olmasına göre geri alınma-

sının da değiştiğini beyan eden bir görüş de mevcuttur.

134

İlk olarak belirtilmelidir ki denkleştirmeyi emreden veya denk-

leştirme yükümlülüğünü kaldıran beyan maddî anlamda bir ölüme

şaoğlu, Miras Hukuku,

s. 456, 457; Tüfek, s. 271).

125

Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s.723; aynı yönde Dural-Öz,

s. 330; İmre-Er-

man, s. 519; İmre, s. 733.

126

Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 723

127

İmre-Erman, s. 519; Dural-Öz, s. 329; Serozan-Engin, s. 642; Özuğur, s. 403; Eren,

“Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 722; Emrehan İnal, “Denkleştirme ve Tenkis Da-

valarında Parası Mirasbırakan Tarafından Ödenerek Mirasçılardan Biri Adına

Alınan Taşınmazın Durumu”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası,

Cilt: 65, Sayı:2, (s. 275 – 298),

s. 278

http://dergipark.ulakbim.gov.tr/iuhfm/is-

sue/archive (erişim tarihi: 27.3.2016, saat: 22.01); Berki Ş., s. 224.

128

İmre, s.734; Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 722; Berki Ş., s. 224

129

İmre-Erman, s. 519;

İmre, s.734; Özuğur, s. 403; Berki Ş., s. 224; Antalya-Sağlam, s.

458; Dural-Öz, s. 330; Öztan, s. 511; Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 721.

130

Tartışmalar için bkz. Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 458 vd.;

Eren, “Mi-

rasta İade” (ikinci bölüm), s. 721 vd.; Dural-Öz, s. 330.

131

Görüş taraftarları için bkz. Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 722.

132

Bkz. Eren, “Mirasta İade” (ikinci bölüm), s. 721, 722.

133

Bkz. Dural-Öz, s. 330.

134

Kocayusufpaşaoğlu, Miras Hukuku,

s. 462; Dural-Öz, s. 331.