488 / 497
487
TBB Dergisi 2017 (özel sayı)
Fatma Süzgün ŞAHİN
çıkışından veya bilinmeyenleri açmanın, ortaya çıkarmanın olumlu
yanlarından söz etmektedir.
Feminizme ve feminist hukuk teorisine bir takım kavrayışlar öne-
ren bir diğer yaklaşım da postmodernizmdir. Postmodern prensipler,
gerçekliğe dair evrensel bir doğrunun varlığını reddetmektedirler:
Dünyada hiç kimse taraf tutmaktan kaçınamaz, her araştırmacı belirli
bir sosyo-politik tarihi bağlamda yer almaktadır. Böylelikle postmo-
dernizm bilgiyi, yasallık iddiasını dış otoritelere dayandıran tüm ikti-
dar ve adalet sistemlerinden temizlemektedir. Postmodernizme göre,
uslamlamanın ya da bilimin hiçbir tarafsız süreci güvenilir, evrensel
doğrular çıkaramaz. Bunun yerine, kültürün ya da ideolojinin sonucu
olan bilgi elde edilmektedir. Postmodernizmin feminist metoda kat-
kısı, öznenin kültürün ürünü olarak anlaşılması ve toplumsal cinsiyet
yapısına dair yeni kavrayışlara öncülük eden iktidarın bir ürünü ola-
rak, sosyal anlaşmaların öğrenilmesidir. Özellikle feminizmin doğası
ve oluşumu, feminizm içinde tartışmalı konulardan biridir. Yapılan
tartışmalar, son dönemlerde hukuk arenasına taşınmıştır.
36
Feministler hukukun kapsamlı bir şekilde eleştirilmesi gerektiğini
ileri sürmüşler ve hukuk reformu için öneriler geliştirmişlerdir. Meto-
dolojik sorunlar büyük önem taşımaktadır, çünkü bir kişinin hukuk
uygulaması için bakış açısını şekillendirmektedir. Metot, gerçeklik
kavrayışını düzenlemektedir; kanıt olarak değerlendirilecekleri tanım-
lamaktadır; ispat olarak kabul edilenleri belirtmektedir. Feministler,
iktidarın var olan yapısına, söz konusu yapıların içinde olduğu kabul
edilen aynı metotlarla meydan okumaya çalışırlarsa, tanımlamaya ve
çürütmeye çalıştıkları kural dışı iktidar yapılarını yeniden yaratmış
olacaklarından, metodu göz ardı etmemektedirler. Feminist metodun
kavranılması olmaksızın, hukuktaki feminist iddialar meşru olarak ka-
bul edilmeyeceği için metot önemlidir.
37
Feminist hukuk metodu olarak sunabileceğimiz ilk metot,
kadın
soruları sorma
dır. Hukukta, kadın soruları sorma erkeklerden çok
kadınların türüne özgü olarak görülen deneyim ve değerlerin hesaba
katılmasında hukukun nasıl başarısız olduğunun açıklanması anlamı-
36
Weisberg, a.g.e., s.532
37
Bartlett, a.g.e., s.550