TBB Dergisi 96. Sayı

TBB Dergisi 2011 (96)

Mustafa ÇAĞATAY

117

Cemaat vakıfları, yürürlükten kalkan 743 sayılı MK’nun 74/2. ve

yürürlükte bulunan 4721 sayılı TMK’nun 101/4. maddesinde yer alan

“belli bir ırk ya da cemaat mensuplarını desteklemek amacıyla vakıf

kurulamayacağı” kuralının istisnasını oluşturmaktadır. Bu istisnanın

dayanağı ise Türkiye’nin Lozan Antlaşması’nın 42. maddesinin üçün-

cü fıkrasında yer alan söz konusu vakıflara ilişkin taahhüdüdür.

Ülkemizde halihazırda 161 adet cemaat vakfı bulunmaktadır

Bunlardan 74’ü Rumlara, 51’i Ermenilere, 18’i Musevilere, 9’u Sür-

yanilere, 3’ü Keldanilere, 2’si Bulgarlara, 1’i Gürcülere, 1’i Manini

Ortodokslarına ve 1’i de bağımsız Türk Ortodokslarına aittir. Bu va-

kıflardan dini olanları kilise, manastır, havra veya sinagogların; ilmî

olanları okulların; hayrî olanları ise hastanelerin veya diğer hayrî

faaliyetlerin yaşatılmasına yönelik amaçlar taşımaktadırlar. Söz ko-

nusu vakıfların her biri ayrı bir vakıf tüzel kişiliği olarak kabul edil-

mektedir.

2.4. YUNANİSTAN’DA BATI TRAKYA TÜRKLERİNE AİT

VAKIFLARIN DURUMU

Yunanistan’da yaşayan Müslüman Türk azınlığa ait vakıfların hu-

kuki statüsü, esas olarak, 1912-1913 Balkan Savaşlarından sonra Yuna-

nistan ile Osmanlı İmparatorluğu arasında imzalanan 1913 tarihli Ati-

na Antlaşması’nın 11. ve 12. maddeleriyle belirlenmiştir. Buna göre;

• Yunanistan’a verilen topraklar üzerindeki Müslümanlara ait va-

kıflar hakkında Osmanlı İmparatorluğu döneminde geçerli olan

kanunlara saygı duyulması,

• Yunanistan’da yaşayan Müslümanların kendi vakıflarını yönetme

hakkı,

• Vakıf yönetimlerinin müftüler tarafından denetlenmesi,

• Müftülerin doğrudan Müslüman halk tarafından seçilerek iş başı-

na getirilmeleri,

Antlaşma ile güvence altına alınmıştır. Söz konusu Antlaşma hü-

cfm (20.12.2010).