184 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Mustafa AVCI
183
hukukun geliştirilmesi, içtihat ve hukuk birliğinin sağlanmasıdır.
13
İstinaf kanun yolu ve idari yargılama usûlünün ortak amacı bireyin
kişisel haklarının korunmasıdır.
14
Bir kanun yolu olarak istinaf; “Önceden belli ve yargılama usûlüne
ilişkin yasal düzenlemelerde adı belirtilmiş, şarta bağlı olmadan ikin-
ci bir hakimin birincisinin yerine geçerek aynı davayı bütün boyut-
larıyla yeniden incelemesi ve birinci hakimin verdiği kararı onaması
veya değiştirmesidir.
15
İstinaf; “İşe ilk defa bakan mahkemenin verdiği
son karar ile uyguladığı hukuk kurallarının üst yetkili mahkeme tara-
fından kontrol edilmesi ve gerektiğinde ıslah edilmesine yönelik bir
yargılama”
16
olarak da ifade edilmiştir.
1.2. İstinaf ve İtiraz Kanun Yollarının Karşılaştırılması
İdari Yargılama Usûlü Kanunu’nun 45.maddesi itiraz kanun yo-
lunu düzenlemektedir. Bu maddeye göre, idari yargı ilk derece mah-
kemeleri olan idare ve vergi mahkemelerinin İdari Yargılama Usûlü
Kanunu’nun 45.maddesinde belirtilen hususlardan
17
kaynaklanan
13
Bu konuda ayrıntılı bilgi için bakınız. Alangoya,
age,
s.473vd. ;Üstündağ,
age,
s.817vd. ;Yıldırım,
age,
s.5vd.
14
Kâmil Yıldırım, “Kanun Yolu Olarak İstinaf”,
Türkiye Barolar Birliği-İstinaf
Mahkemeleri Uluslararası Toplantısı,
Ankara, 7-8 Mart 2003. s.72.
15
Zuhal Bereket Baş, “İdari Yargılama Hukuku Açısından İstinaf ve Kabulü
Sorunu”,
Danıştay Dergisi,
C.27, S.11, Ankara, 1996. s.94.
16
Feridun Yenisey,
Ceza Muhakemesi Hukukunda İstinaf ve Tekrar Kabulü Sorunu,
Fakülteler Matbaası, İstanbul, 1979. s.4.
17
Madde 45: 1. (Değişik : 8/6/2000 - 4577/7 md.)
İdare ve vergi mahkemelerinin;
a) İlk ve orta öğretim öğrencilerinin sınıf geçmelerine ve notlarının tespitine ilişkin
işlemlerden,
b) Valilik, kaymakamlık ve yerel yönetimler ile bakanlıkların ve diğer kamu kurum
ve kuruluşlarının taşra teşkilâtındaki yetkili organları tarafından kamu görevlileri
hakkında tesis edilen geçici görevlendirme, görevden uzaklaştırma, yolluk, lojman
ve izinlerine ilişkin idarî işlemlerden,
c) 3091 sayılı Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında
Kanunun uygulanmasından,
d) 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına
Aylık Bağlanması Hakkında Kanun ile 3294 sayılı Sosyal Yardımlaşma ve
Dayanışmayı Teşvik Kanunu gereğince kamu kurum ve kuruluşları tarafından
sosyal yardım amacıyla bağlanan aylık ve yapılan sosyal yardımlarla ilgili
uygulamalardan,
e) 213 sayılı Vergi Usûl Kanunu uyarınca verilen işyeri kapatma cezalarından,
Kaynaklanan uyuşmazlıklarla ilgili olarak verdikleri nihaî kararlar ile tek
hâkimle verilen Nihaî kararlara, başka kanunlarda aksine hüküm bulunsa dahi