22 / 521
TBB Dergisi 2011 (96)
Şafak PARLAK - Levent BÖRÜ
21
Ortak taraflarını “asıl vekil”in oluşturduğu iki farklı vekâlet sözleş-
mesi olmasına ve müvekkil ile alt vekil arasında sözleşmeye dayanan
bir ilişki bulunmamasına rağmen, yasa koyucu bu iki taraf arasında 818
S. TBK m. 391/III (6098 S. TBK m. 507/III) uyarınca kanundan kaynak-
lanan bir ilişki kurulmasını öngörmüştür. Bu hüküm sadece müvekkile
alt vekâletin gereği gibi ifa edilmesini talep hakkı verirken, alt vekilin
müvekkile karşı vekâlet sözleşmesine dayanan bir talep hakkı bulun-
mamaktadır. Böylelikle alt vekâlet sözleşmesinin tarafları dışında, ilk
müvekkil bakımından da alacak doğurması sağlanmıştır
12
. Ancak belir-
tilmelidir ki, müvekkil ile alt vekil arasında kanundan kaynaklanan bu
ilişki ve öngörülen doğrudan talep hakkı, özünde aralarında sözleşme-
ye dayanan bir ilişki bulunmadığı gerçeğini değiştirmez
13
.
II. ALT VEKÂLET SÖZLEŞMESİNİN UNSURLARI
Alt vekâlet sözleşmesi hukuki niteliği itibarıyla bir vekâlet sözleş-
mesi olduğundan, vekâlet sözleşmesine ilişkin yer verilen unsurlar alt
vekâlet sözleşmesi için de aynen geçerlidir.
Alt vekâlet sözleşmesinin ilk unsuru da bir işin görülmesi veya
hizmetin ifasıdır. Alt vekilin göreceği iş veya ifa edeceği hizmet, veki-
lin asıl vekâlet sözleşmesiyle üstlendiği iş veya hizmetten daha fazla
olamaz, ancak o iş veya hizmetin bir bölümüne ilişkin olabilir
14
. Alt ve-
kil hukuki işlemlere ilişkin bir iş görmeyi üstlenebileceği gibi, maddi
fiillere yönelik işleri de yerine getirebilir
15
. Örneğin, alt vekil müvek-
kile ait bir taşınmazı kiralayabileceği gibi, müvekkilin dişini de çeke-
bilir
16
. Ancak kanımızca asıl vekâletin konusu ile alt vekâletin konusu
karakteristik edim benzerliğinin sağlanması açısından paralellik arz
etmelidir. Asıl vekâlet sözleşmesinin konusu bir hukuki işleme ilişkin
ise, alt vekâlet sözleşmesinin konusu da öyle olmalıdır.
yanında, her iki sözleşmenin karakteristik edimleri bakımından da benzeşmeleri
gerekir (Akkanat, Halil: Taşeronluk (Alt Müteahhitlik ) Sözleşmesi, Filiz Kitabevi,
İstanbul 2000, s.16).
12
Yavuz, Cevdet: Türk-İsviçre ve Fransız Medeni Hukuklarında Dolaylı Temsil,
İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayını, İstanbul 1983, (Dolaylı Temsil),
s.71-72.
13
Akipek s.114.
14
Larenz, Karl: Allgemeiner Teil des deutschen bürgerlichen Rechts, Aufl.6, C.H.
Beck, München 1983, s.604; Tandoğan s.459; Tanrıver s.29.
15
Tandoğan s.459.
16
Akipek s.115 dpn.115.