345 / 521
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Medeni Usul Hukukumuza Getirdiği Yeni Düzenlemeler
344
2- Şubeler ve tüzel kişilerle ilgili davalarda yetki
HMK m.14’ün 1. fıkrasında kesin olmayan yetki düzenlenmiş
olup, 2. fıkrada kesin yetki durumu düzenlenmiştir.
MADDE 14-
Bir şubenin işlemlerinden doğan davalarda, o şube-
nin bulunduğu yer mahkemesi de yetkilidir.
Özel hukuk tüzel kişilerinin, ortaklık veya üyelik ilişkileriyle sı-
nırlı olmak kaydıyla, bir ortağına veya üyesine karşı veya bir ortağın
yahut üyenin bu sıfatla diğerlerine karşı açacakları davalar için, ilgili
tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesi kesin yetkilidir.
3- Mirastan doğan davalarda yetki
MADDE 11
- Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim
yeri mahkemesi kesin yetkilidir:
a) Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçer-
sizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras se-
bebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin
yönetiminden kaynaklanan davalar
b) Terekenin kesin paylaşımına kadar mirasçılara karşı açılacak tüm
davalar.
4-Sigorta sözleşmelerinden doğan davalarda yetki
MADDE 15
-
(2) Can sigortalarında, sigorta ettirenin, sigortalının veya lehtarın
leh veya aleyhine açılacak davalarda onların yerleşim yeri mahkemesi
kesin yetkilidir.
(3) Bu hüküm deniz sigortalarından doğan davalarda uygulan-
maz.
VII-YETKİ SÖZLEŞMELERİ
HMK’da yetki sözleşmelerine ilişkin olarak son derece önemli bir
düzenleme bulunmaktadır. HUMK’ta sözleşme serbestisi de dikkate
alınarak herkesin yetki sözleşmesi yapması mümkünken, HMK’da
bu imkan kaldırılmıştır. Yetki sözleşmeleri artık sadece tacirler veya
kamu tüzel kişileri arasında yapılabilecektir. HMK m. 17’ye göre,
“
Ta-