TBB Dergisi 96. Sayı

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun Medeni Usul Hukukumuza Getirdiği Yeni Düzenlemeler

348

2-TARAFLARCA GETİRİLME İLKESİ

Medeni usul hukukunda, mahkemenin hüküm verebilmesi, uyuş-

mazlıkla ilgili hukuk kuralının uygulanabilmesi için, somut olayda

bulunması gereken maddi vakıaların

“taraflarca getirilme ilkesi”

doğ-

rultusunda temini taraflara aittir

MADDE 25-

(1) Kanunda öngörülen istisnalar dışında, hâkim, iki

taraftan birinin söylemediği şeyi veya vakıaları kendiliğinden dikkate

alamaz ve onları hatırlatabilecek davranışlarda dahi bulunamaz.

(2) Kanunla belirtilen durumlar dışında, hâkim, kendiliğinden de-

lil toplayamaz.

3-TEKSİF İLKESİ

Bu ilkeye göre taraflar, iddia ve savunma nedenlerini belli bir usul

kesitine kadar ileri sürmelidir, bu usul kesitinden sonra ileri sürülen

dava malzemeleri kural olarak mahkemece kabul edilmemektedir, sü-

renin geçirilmesi halinde, istisnalar dışında kural olarak artık o süre-

nin tabi olduğu işlem yapılmayacaktır

Sonradan delil gösterilmesi

MADDE 145-

(1) Taraflar, Kanunda belirtilen süreden sonra delil

gösteremezler. Ancak bir delilin sonradan ileri sürülmesi yargılamayı

geciktirme amacı taşımıyorsa veya süresinde ileri sürülememesi ilgili

tarafın kusurundan kaynaklanmıyorsa, mahkeme o delilin sonradan

gösterilmesine izin verebilir.

4-YARGILAMANIN HAKİM TARAFINDAN YÜRÜTÜLMESİ

Yargılamanın hakim tarafından yürütülmesi genel ilkesi HMK m.

32 ve 33’te kendisine yer bulmuştur.

Yargılamanın sevk ve idaresi

MADDE 32-

(1) Yargılamayı, hâkim sevk ve idare eder; yargılama

düzeninin bozulmaması için gerekli her türlü tedbiri alır.

Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 244; Özekes, Hukuki Dinlenilme Hakkı, s. 69; Sungur-

tekin Özkan/ Türkoğlu Özdemir, s. 139; Sungurtekin Özkan, Avrupa Birliği, s. 227.

Pekcanıtez/Atalay/Özekes, s. 251; Özekes, Hukuki Dinlenilme Hakkı, s. 76; Sun-

gurtekin Özkan/ Türkoğlu Özdemir, s. 140; Sungurtekin Özkan, Avrupa Birliği,

s. 229.