59 / 521
“Catch-All” Siyasi Partiler
58
rasilerinde, bir yandan vatandaşlar siyasi teşkilatlanmalar üzerindeki,
diğer yandan siyasi teşkilatlanmalar taraftarları üzerindeki denetimle-
rini kaybetmektedirler. Denetim kaybı ve liderlikle geniş halk kitlele-
ri arasındaki bağlantısızlık, gücün popüler liderler elinde toplanması
sonucunu doğurmuştur. Popüler liderler, demokratik çerçeve içinde
kaldıkları sürece, bu kişiler, vatandaş-sistem arasında bir bağ rolünü
oynayabilir, ancak, gücün, kurumsal seviyede değil, bireysel seviyede
toplanması ve kişiselleşmesi, kötüye kullanılması sonucunu da doğu-
rabilir. De Gaulle’e atıfla, Kirchheimer, popüler liderlerin, popülarite-
lerini, var olan siyasi yapıyı yıkarak, kişisel siyasi amaçlarına hizmet
edebilecek, görünürde hukuka uygun otoriter karar alma süreçlerini
ikame etmek için kullanabileceklerini iddia etmiştir. Hukuki yöntem-
lerin siyasi amaçlarla kötüye kullanımı (siyasi adalet), Kirchheimer’in
sıklıkla vurguladığı bir konudur. Hatta, ona göre, demokratik ve to-
taliter rejimler arasındaki fark, hukuki vasıtaların kötüye kullanılma
şiddet ve sıklığıdır
27
.
III. CATCH-ALL SİYASİ PARTİLERE İLİŞKİN GÖRÜŞLER
A. Kirchheimer’in Catch-All Teorisi
Kirchheimer’in catch all partilere ilişkin en bilinen yayını
“Batı
Avrupa Parti Sistemlerinin Değişimi”
adını taşıyan bir makalesi-
dir
28
. Kirchheimer’in vefatından sonra yayınlanan bu makale, aslın-
da, konuyla ilgili bir taslak çalışmanın, gözden geçirilmiş halidir
29
.
Kirchheimer’in bu konudaki görüşü, kitlesel bütünleşme partilerinin,
oy tabanını genişletmek için ideolojisinden ve örgütsel yapısından ta-
vizler veren catch-all partiler haline geldikleri şeklinde özetlenebilecek
olup, Neumann’ın ayrımının üzerine bina edildiği ifade edilmektedir
30
.
Söz konusu makalede Kirchheimer, öncelikle bireysel temsil parti-
leri ile işçi sınıfının kitle partileri arasındaki karşıtlığa ve bu partilerin
bazı özelliklerine dikkat çekmektedir. Kirchheimer, siyasi bütünleşme-
yi
(political integration) “burjuva toplumunun devlet aygıtını, tüm toplum
27
KROUWEL, 2003, s.32-33.
28
KIRCHHEIMER, Otto,
“The Transformation of Western European Party Systems”
in
Political Parties and Political Development
, ed. J. LaPalombara/M.Weiner, New
Jersey, Princeton University Press, s.177-200.
29
KIRCHHEIMER, s.177, J.LaPalombara’nın dipnotu.
30
WOLINETZ, s.139, 145.