TBB Dergisi 96. Sayı

84 / 521

TBB Dergisi 2011 (96) Sançar Sefer SÜER 83
all bir parti olarak varlığını sürdürmesini sağlamıştır. Nitekim, AKP
türü Müslüman-demokrat partilerin İslamcılardan temel farkların-
dan birisi de, demokratik ilkelere inanan, bu nedenle de, parti prog-
ramlarını, çok partili rekabetçi bir yapıda en çok oyu almak üzerine
kuran, faydacı politikalara dayanmasıdır101 .
İdeolojik bakımdan incelendiğinde, AKP’nin, esasen, Müslüman
demokrat yerine, belirli bir ideolojiye dayanmayan muhafazakar de-
mokrat 102 tabirini kabul ettiği, partiye ve Türkiye’ye has çeşitli fikir-
leri bir araya getirmesinin, onu hem sağda bir catch-all parti, hem de
geniş bir dindar-muhafazakar tabanın temsilcisi haline getirdiği ifa-
de edilmektedir103. Nitekim, Özbudun’a göer, AKP ve CHP’yi ayıran
farklar, ekonomik politika farklılıkları değildir. Hatta, Özbudun’un
alıntı yaptığı Öniş’e göre, bazı bakımlardan AKP, CHP’ye oranla
daha fazla üçüncü yolcu, Avrupa tarzında bir sosyal demokrat parti
izlenimi vermektedir. AKP, Milli Görüş politikalarından çok farklı
politikalar izlemekte, laiklikle barışık bir görünüm vermekte, Milli
Görüşçü partilerden çok daha geniş bir tabana hitap etmekte olup,
merkez sağın rakipsiz partisi olarak da nitelendirilmektedir 104. Bu
çerçevede, AKP, ne eski merkez sağın, ne de milli görüşün basit bir
devamı olarak görülmemekte, bir yandan, muhafazakar-gelenekçi,
diğer yandan piyasa kapitalizmi içinde ekonomik liberalleşmeyi sa-
vunan sağ parti olarak değerlendirilmektedir. Liberal-muhafazakar
bu parti, giderek ekonomik eğilim olarak liberalleşen, sosyokültürel
olarak gelenekçi-muhafazakarlaşan bir topluma hoş gelen kitle, hatta
catch-all bir partidir 105.
Örgütsel yapı bakımından, AKP, parti içi demokrasi sözünü yeri-
ne getirememiş görünmektedir 106. Lider karizmasının ve parti liderli-
ğinin, catch-all partilere uygun şekilde, ön planda olduğu görülmek-
tedir. Bu durum, seçmenin, oy tercihini ifade ederken genellikle parti
101 ÖZLER/SARKISSIAN, s.7-9,13.
102 Türkiye Cumhuriyeti’nin 59. Hükümet Programı
icerikdetay.aspx?Id=24 adresinden 22.02.2011 tarihinde erişilmiştir).
103 ÖZLER/SARKISSIAN, s.14.
104 ÖZBUDUN, Zaman, 17.08.2007.
105 KALAYCIOĞLU, s.312
106 ÖZLER/SARKISSIAN, s.15