79 / 521
“Catch-All” Siyasi Partiler
78
1994 sonrası İkinci Cumhuriyet olarak da anılan dönemde İtal-
ya parti sisteminin ise, catch-all partilerden ziyade,
“catch-all bloklar”
ı
doğurduğu belirtilmektedir. Catch-all blok ise, catch-all olsun olma-
sın, tek catch-all parti gibi hareket etme konusunda önceden anla-
şan ve bu şekilde hareket eden münferit partilerin oluşturduğu grup
olarak tanımlanmaktadır. Bu dönemde, catch-all tezinin bazı özellik-
leri İtalya parti sisteminde gözlemlenmiştir. Öncelikle, merkez sağ
ve merkez sol iki blok, merkezdeki seçmenin oyunu almak amacıyla,
oy arttırıcı stratejiler uygulamaktadır. Parti liderlerinin, önemli siyasi
kuruluşları kontrol altına alma mücadele ve hesapları yanında, ka-
muoyu önünde fikre dayalı tartışmalar ikinci planda kalmıştır. Parti
liderleri, kitle iletişim araçlarının da yardımıyla, ön plana çıkmış, bel-
ki de bunun bir sonucu olarak, İtalya siyaseti,
“başkancılaşmış”
, başba-
kan ve yürütme organının hakimiyeti artmıştır. Partilerin oluşturdu-
ğu bloklar, oylarını azamiye çıkarmak için merkeze yönelim işaretleri
de göstermektedirler. Küçük partiler, varlıklarını sürdürmekteyseler
de, bu durum büyük ölçüde seçim sisteminin sonucu olarak görül-
mektedir
84
.
3. Fransa
Fransa’da, partilerin örgütlerinin, Duverger’in zamanındaki ka-
dar gevşek olmadığı, Cumhuriyet İçin Birlik (RPR) partisinin, nispe-
ten büyük bir üye tabanını teşkilatlandırdığı ama, bir kütle partisin-
den beklenen üye etkinliğinin görülmediği, dolayısıyla ne kadro ne
kütle partisi olmadığı belirtilmektedir. Fransız Sosyalist Partisinin
(PS) de tipik kütle partisi olmadığı, 1970’li yıllardaki etkin katılımın
artık sağlanamadığı, üye-seçmen oranının da hiçbir zaman yüksek
olmadığı ifade edilmektedir. PS, modern kadro partisinin birçok
özelliğini taşımakla birlikte, iç hizipçiliği ölçütler arasında yer al-
mamaktadır. RPR de, kitle örgütlenmesi özelliğini göstermektedir,
ancak, hesap verebilirlik veya parti içi demokrasi ölçütleri bakımın-
dan modern kadro partilerine uymamaktadır
85
. Fransız parti sistemi
için yapılan bir araştırma, bireysel ve toplumsal seviyede Fransa’da
catch-all tezinin doğrulanamadığını, parti ve parti sistemindeki gös-
84
FORESTIERE, s.573, 587-588.
85
WOLINETZ, s.141, 143.