313 / 465
Motorlu Araç İşletenin Sorumluluğunun Azaltılması
312
mekte her ikisinin de alkol aldıkları, davacının bu yüzden aracı kullanmaktan
kaçınarak davalının kullanmasını istediği, davalının başlangıçta kullanmak is-
tememesine rağmen daha sonra aracı kullanmaya razı olduğu, davalının alkol-
lü olarak araç kallandığı sırada trafik kazasının gerçekleştiği hususlarında Özel
Daire ile Yerel Mahkeme arasında uyuşmazlık bulunmamaktadır.
Mahkemece, davacının yemekten dönüşte aracı kullanacağı halde aşırı al-
kol aldığını, davalının da alkollü olduğunu bilmesine rağmen, davalıya mane-
vi baskı yapmak suretiyle aracı kullandırmasının, tazminatı ortadan kaldıran
kusur olarak kabul edilmiştir.
Yukarıda Borçlar Kanununun 44/1.maddesi hakkında anlatılanlar ve ve-
rilen örnekler karşısında davacının aracı kendisinin alkolsüz kullanması gerek-
tiğini bilmesine rağmen alkol alıp, manevi baskı yaparak alkol aldığını bildiği
kız arkadaşına aracı kullandırmasında, davacının ortak kusurunun daha ağır
olduğu açıktır. Ancak davacının kusurunun, tazminat hükmünden tamamen
sarfınazar edilmesini gerektirecek ağırlıkta olmadığının da kabulü gerekir; aksi
hak ve adalete, maddenin getiriliş amacına uygun düşmez. Bu hal olsa olsa
tazminatın kapsamına tesir edebilecek (hatır için taşımada B.K.43, ortak ku-
surda B.K. 44 ve buna göre hesaplanacak tazminattan indirim) nedenler olarak
değerlendirilebilir.
Hal böyle olunca; yerel mahkemece, yukarıdaki ilkeler ışında, davacının
zarar iddiası hakkında gerekli araştırma ve inceleme yapılmalı, zararlandırı-
cı olayın oluşumunda tarafların ortak kusur durumu ve bunun etki derece-
si tespit edilip davacının kusurunun daha ağır olduğu gözetilmek suretiyle,
gerçekleşecek zarardan ortak kusuru nedeni ile bir indirim yapılıp kalanının
tazminat olarak hüküm altına alınması yönünde karar verilmelidir. …”( YHGK
17.03.2010 gün ve 2010/4-130 E. 2010/161 K.)
***
“Tazminattan indirim yapılırken sorumluluğun çoğu araç sahibine ve iş-
letene yüklenmek şeklinde yapılır. Zararın yarı yarıya paylaştırılması yoluna
gidilmez.”
(19. HD 30.10.1995 gün ve 1995/2269-9011 E. K; Orhunöz, sh.132)
***
“…Dava, trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi taminat istemine iliş-
kindir. Mahkemece, trafik kazasında ölen desteğin davalı D. E. tarafından ha-
tır için taşındığı ve ayrıca adı geçen davalının alkollü olduğunu bilerek araca
binilmesi olguları gözetilerek ½ oranında indirim yapılmak suretiyle tazmi-
nata hükmolunmuştur. Olayın meydana gelişinden önceki süreç ve desteğin
bulunduğu konum göz önünde bulundurulduğunda, desteğin özgün iradesi