66 / 465
TBB Dergisi 2011 (97)
Bahar Yeşim DENİZ
65
da, Sözleşme’yi AİHM’den farklı yorumladığının bilinmekte olduğu
ifade edilmektedir. Birlik’in yetkilerinin temel haklarla doğrudan
bağlantılı alanlara -iltica, göç, cezai konularda polis ve adli işbirliği-
doğru genişlemesinin, Birlik temel hak koruması ile AİHS sisteminin
karşılaşma olasılığını çok daha güçlendirecek olduğunun altı çizil-
mektedir. Bu alanlarda, ABAD’ın yargı yetkisine kısıtlamalar getiril-
diği, bazı konuların da Mahkeme’nin yetki alanı dışında bırakıldığı-
nın görüldüğü belirtilmektedir.
76
Günümüzde, AB Temel Haklar Şartı’nın mevcudiyetinin, daha
önce, AB ile AİHS sistemi etkileşimi ile ilgili olarak yapılan bazı eleşti-
rileri ortadan kaldırdığı düşünülmektedir. Nitekim, Temel Haklar Şar-
tı hükümleri çerçevesinde, AB Temel Haklar Şartı bağlamında daha
geniş bir koruma varsa, bu hükümlerin uygulanacağı düzenlenmiş
durumdadır. AİHS’deki bir hak sözkonusuysa, buradaki düzenleme-
nin geçerli olacağı yine Temel Haklar Şartı kapsamında çözüme bağ-
lanmaktadır.
77
Ayrıca, Lizbon Antlaşması’nın kabulünden önceki dö-
nemde de, AİHM’nin, Temel Haklar Şartı hükümlerine atıf yapmakta
olduğunun gözlenmesi, AİHS sisteminde, Temel Haklar Şartı’na yö-
nelik olumlu bakış açısının varlığını yansıttığı düşünülmektedir. Bu
anlamda uygulamada çok sorun olmayacağı değerlendirilmektedir.
VI. AB’nin AİHS’ye Katılımı
AB’nin, AİHS’ye katılımı, ABA’nın 6 ıncı maddesinin 2 inci fıkra-
sı
78
çerçevesinde düzenlenmekte ve ilgili hükümde,
“AB’nin AİHS’ye
katılacağı”
belirtilmektedir. AİHS’nin denetim sistemini değiştiren ve
76
Naz Çavuşoğlu,
“Avrupa Birliği ve İnsanHakları Avrupa Sözleşmesi: KatılımMeselesi”
,
Anayasa Yargısı Dergisi,
2005/22, s. 7.
77
Temel Haklar Şartı’nın 52 inci maddesinin 3 üncü fıkrası şu şekildedir:
“Avrupa
İnsan Hakları Sözleşmesi’nde garanti altına alınan hakları bu Şart kapsarsa, bu hakların
anlamı ve kapsamı, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nde belirlendiği şekilde olacaktır. Bu
hüküm, Birlik hukukunun daha geniş koruma sağlamasına engel olmayacaktır”
.
Temel Haklar Şartı’nın 53 üncü maddesi şu şekildedir:
“Temel Haklar Şartı’ndaki
hiçbir hüküm, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi de dahil olmak üzere, Birliğin,
Topluluğun veya tüm üye devletlerin taraf olduğu uluslararası antlaşmalar, Birlik
hukuku, uluslararası hukuk ve üye devletlerin anayasalarında yeralan insan hakları ve
temel hakları sınırlayacak ya da olumsuz etkileyecek şekilde yorumlanmayacaktır”
.
78
Madde metni şu şekildedir:
“Birlik, Avrupa İnsan Hakları Konvansiyonu’na katılır.
Bu Katılım, Birliğin antlaşmalarda belirlenen yetkilerini değiştirmez”
.