145 / 529
Dünü, Bugünü ve Yarınıyla Vergilendirme Yetkisinin Hukuksal Perspektifi
144
ve
“hukuki güvenlik”
ilkeleri gözetilmeden kısıtlanmasının hukuk dev-
leti ilkesi ile bağdaşmayacağı dolayısıyla anayasaya aykırı bulunarak
iptal edileceği ifade edilmiştir.
70
Federal Alman Anayasa Mahkemesi gerçek geriye yürümeyi ge-
çersiz saymakla beraber bu konuda yer verdiği istisnalardan bazıları
şunlardır.
71
-
Bireylerin söz konusu yasa değişikliğine, basında sıklıkla bahse-
dilmesi vb. nedenlerle ihtimal verebilmeleri,
- Yeni düzenleme gelmeden önce konuya ilişkin açıklığın bulunma-
ması ve suiistimallere açık hukuki belirsizliğin mevcut olması,
- Yürürlükteki hükmün Anayasa’ya aykırılığının çok bariz olması
gibi nedenlerle gerçek geriye yürümenin da hukuka uygun kabul
edildiği anlaşılmaktadır.
Bu ilkenin çok katı bir uygulamasının olduğunu söylemek doğru
olmaz. Kamu yararı, mali haklarda iyileştirme vb. saiklerle yükümlü-
ler arasında eşitsizliğe yol açmayarak gerçekleştirilen geriye yürüme,
hukuki güvenlik ilkesine riayetsizlik teşkil etmeyecektir.
72
Her ne kadar vergi yasalarının geriye yürümemesi gerekli olsa da
tek başına yeterli olmayıp; söz konusu kanun hükmünün aynı zaman-
da mutlaka açık, anlaşılır, sade olması gerekir ki bireyler belirlilik sa-
yesinde bir öngörüye sahip olabilsin, kanunilik ilkesi ile yetinilmeyip
meşruluğa da yer verilebilsin. Bu kapsamda vergilendirme yetkisinin
belirlilik ilkesi ile ilişkisinin hukuki güvenlik ilkesi temel alınarak ya-
pılan incelemesi şu şekildedir:
2. Vergilendirme yetkisi ve belirlilik ilkesi:
Geleneksel vergilendirme ilkelerinden olan belirlilik ilkesi gere-
ğince bireylerin ne zaman, nasıl ve ne kadar vergilendirileceğini bil-
meleri ve vergi yasalarının açık ve anlaşılır olması zorunludur. Belir-
70
Diliçıkık Ata, Anayasa Mahkemesi Kararı Sonrasında Yatırım İndirimi Uygula-
ması ve 6009 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler, Vergi Dünyası Dergisi, S.349,
Eylül 2010.
71
B. Verf GE 13, 261/272/; 429/439/;19, 187/196 f; 22, 330/347; 23, 12/32; 24,
220/229; 30, 250/267; 30, 272/385/ (Bruno Schmidt Bleibtreu-Fraz Klein, Steuer-
recht unter Verfassungskontrolle, 2. Erweiterte Auflage, Verlag Neue Wirtschafts-
Briefe, 1972, s. 80-85).
72
Tekbaş, s. 274.