141 / 529
Dünü, Bugünü ve Yarınıyla Vergilendirme Yetkisinin Hukuksal Perspektifi
140
kellefiyet tesis etmeyip sınırlı ve vergi idaresinin uygulayacağı ikincil
nitelikte bir düzenleme alanı oluşturduğu yönünde gerekçeler ilave
ederek karşı oylara rağmen hükmü iptal etmemiştir.
57
Anayasa Mahkemesi başka bir kararında öğrencilerden alınacak
harçlara ilişkin esasların Yüksek Öğretim Kurulu’nca tespit edileceği
ve bu harçların bir öğrenci fonunda toplanacağı şeklindeki düzenle-
meyi; yukarı ve aşağı sınırları ile ölçü ve esasları kanunla belli edilmek
şartıyla vergi, resim ve harçların muafiyet ve istisnalarıyla nispet ve
hadlerine ilişkin hükümlerde değişiklik yapma yetkisinin Bakanlar
Kurulu’na ait olmasından dolayı Anayasa’ya aykırı bularak iptal et-
miştir.
58
Mezkûr ilke 1982 Anayasası’nın 8. maddesinde
“Yürütme yetkisi ve
görevi, cumhurbaşkanı ve Bakanlar Kurulu tarafından, Anayasa ve kanun�
lara uygun olarak kullanılır ve yerine getirilir.”
; 123. maddesinde
“İdare,
kuruluş ve göreviyle bir bütündür ve kanunla düzenlenir”
şeklinde pozitif
düzenlemeye kavuşmuştur. Vergilendirmede belirlilik ve eşitlik ilke-
leri açısından bir ön koşul niteliğini taşıyan yasal idare ilkesi kamu
hukukunda en çok, kanuni düzenlemelerin fazlalığı nedeniyle vergi
hukukunda önem arz eder.
59
Hukuk devleti ilkesinin kendisini tam
olarak ifade edebilmesi için hukukun üstünlüğünü kabul etmiş (yet-
kinin kaynağının bir kanun hükmü olduğu bilinci yerleşmiş), yargısal
denetime tabi ve yargı kararlarını derhal yerine getiren bir idarenin
varlığı şarttır. Adaletin tecellisi ancak bu şartlar altında mümkündür.
60
Çalışmanın başlangıcından bu yana zikredilen ilkelerin hiçbiri
birbirinden bağımsız değildir. Nitekim idarenin keyfi davranışlarına
engel teşkil eden yasal idare ilkesinde olduğu gibi şimdi açıklanma-
ya çalışılacak hukuki güvenlik ilkesi de keyfiyete engel teşkil ederek
bireylerin idare karşısındaki durumunu güvence altına almaya çalış-
maktadır:
57
Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, 18.07.1994 t. 1994/46 E. 1994/57 K., S. 31,
C.1, Ankara 1996, s. 369-383.
58
Anayasa Mahkemesi Kararlar Dergisi, 11, 12, 13, 14 ve 15 Şubat 1975 t. 1973/37 E.
1975/22 K. , S. 13, Ankara 1976, s.150.
59
Çağan, s. 146.
60
İkincioğulları Füruzan, “Hukuk Devleti”, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Der-
gisi, C:1 – S:1, 1997.