TBB Dergisi 98. Sayı

324 / 529

TBB Dergisi 2012 (98) Hüsamettin UĞUR 323
manında Şeffaflık hakkında Türkiye Değerlendirme Raporu da aynı
şekilde bir dizi tavsiye içermektedir.44 Türk makamları 30 Eylül 2011
tarihine kadar tavsiyelerin uygulanışına ilişkin rapor vermeye davet
edilmiştir. Aşağıda yeri geldikçe GRECO’nun Türkiye hakkındaki
bazı tavsiyelerine yer verilecektir.
2.5. Yolsuzlukla Mücadelede Denetleyici Kurum ve Kuruluşlar
Yolsuzlukla mücadeleye ilişkin Kanun ve hükümlerin fazlalığı
ve dağınıklığı için söylediğimizi yolsuzlukla mücadele eden kurum-
lar açısından da söyleyebiliriz ki; Türkiye’nin sorunu bu gibi kurum-
ların sayıca yetersizliği değil, etkili ve koordineli bir mücadelenin
yokluğudur.45, 46
Ülkemizde yüzü aşkın denetim mekanizması ve kurumun varlı-
ğına, belediyeler ve KİT’lerdeki müfettişler hariç Türkiye’deki teftiş
birimlerinde onbinlerce müfettiş, kontrolör, denetmen, hesap uzmanı
ve diğer denetim elemanları görev yapmasına rağmen yolsuzlukların
önüne geçilememesi, kamu yönetimindeki teftiş sisteminin etkisiz ol-
duğunu göstermektedir.
nu analiz etmeyi ve buna göre gözden geçirmeyi, ve bu tür durumlarda rüşveti verene
verdiği rüşvetin tazminini ortadan kaldırmayı (ii) kanunu uygulayan uygulayıcılar
dahil herkese ön soruşturmanın başlamasından sonra “etkin pişmanlık”ın kullanıl-
ması durumlarında cezadan muaf tutulmanın uygulanmadığını açıklamayı;
- Vatandaş olmayanlar tarafından işlenen ancak, aynı zamanda, Türk vatanda-
şı olan Türk kamu görevlilerinin veya Türk meclisleri üyelerinin dahil olduğu
yolsuzluk suçları fiillerinin kovuşturulmasının Adalet Bakanının talebi üzeri-
ne yapılabileceği (TCK 12. madde, 1. fıkra) şartının kaldırılmasını; ve (ii) yurt
dışında yabancılar tarafından işlenen fakat, aynı zamanda, Türk vatandaşı
olan uluslararası organizasyonların görevlilerini, uluslararası parlamenter
meclisleri üyelerini ve uluslararası mahkemelerin hakimleri ve savcılarını içe-
ren yolsuzluk suçları üzerinde yargı yetkisi tesis etmesini” (Raporun tamamı
için Bkz.: E.T.:23.6.2010
44 E.T.:23.6.2010
45 “Bakın Türkiye’de tam 129 teftiş kurulu, yani denetim birim var. Ama bu yolsuzluklarla
129 kere daha iyi mücadele edildiğini göstermiyor. Denetimin 129 parçaya dağıldığını
gösteriyor. Ne soruşturma gizliliği kalıyor, ne sonuç almada sürat, ne de görüş birliği
sağlanabiliyor. Yönetimde ne kadar dağınıksak, denetimde de o kadar dağınığız.” Yetkin,
Murat, Yolsuzlukla Mücadele, Radikal, 12 Ağustos 2001
46 “Ülkemizde 129 adet denetim birimi bulunmakta, denetim elemanlarının sayısı 13 bini bul�
maktadır. Bu dağınıklık nedeniyle, denetim çalışmaları içe dönük ve birbiriyle ilişkisiz olmak�
ta, denetim birimleri arasındaki koordinasyon, diyalog ve işbirliği imkanları kullanılama�
makta, ortak denetim standartları ve yaklaşımları sergilenememekte, denetim mesleğindeki
gelişmeler yeterince takip edilememektedir. Bu da denetimde mükerrerlikler ve denetim dışı
kalan alanlar doğurmakta, dolayısıyla denetimin etkinliği azalmaktadır.” (Hisarcıklıoğlu,
Rıfat, Kamu Mali Yönetim Reformu Arenası, STEAM, 10.11.Temmuz 2002, s. l7, 18)