

TBB Dergisi 2012 (98)
Aydın Alber YÜCE
373
işleme konu miktarlar bakımından mutlak bir aynılığa gerek yoktur
32
.
Sermaye piyasasındaki gerçekleşen kurgulu emirlerden habersiz ya-
tırımcılar, gerçek olmayan arz ve talep sonucu oluşan fiyat doğrultu-
sunda yatırım kararı vererek fiyatlar yükseltiliyorsa alım, indiriliyorsa
satım yaparlar. Bunun sonucunda da manipülatör, etkilenen bu fiyat-
lardan duruma göre alım ya da satım yaparak haksız kazanç elde et-
miş olur. Yıkama satış, işlem yapılan menkul kıymetin sahipliğinde
gerçek bir değişikliğe yol açmazken; kurgulu emirler aynı zamanda
alım ve satım emirlerinin verilmesiyle gerçekleştirilir
33
.
b. Gerçek İşlemler
Gerçek işlem niteliğindeki işlemlerin yapılma amacı, sermaye pi-
yasası araçlarının fiyatlarının gerçek olmayan bir arz ve talep sonucu
oluştuğu izlenimini uyandırmaktır. Bu tür işlemlerden seans kapanış
fiyatını belirleyen işlemler
(marking the close)
manipülatif faaliyetler için-
de önemli bir yer tutar. Çünkü kapanış fiyatları sözleşmesel bir hakkın
kullanılmasının kapanış fiyatına bağlandığı hallerde önemlidir. Ayrıca
bir sonraki seansın açılış fiyatını belirleyen etkenlerden biri de kapanış
fiyatı olduğu için seans kapanışında gerçekleştirilen işlemler önemlidir.
Çünkü seans kapanış fiyatı yatırımcılar üzerinde psikolojik bir etkiye
sahiptir. Çünkü kapanış fiyatı işlem yapılan menkul kıymete ilişkin ka-
muya açıklanan bilgilerden biridir ve gösterge niteliğindedir
34
.
“
Marking the Close”
bir hisse senedinin kapanış fiyatını etkilemek
amacıyla seansın son anlarında alım ya da satım emri vermek veya
alım ya da satım yapmakla oluşan bir çeşit manipülatif faaliyettir. Se-
ans kapanışındaki işlemler günün özetini sunmaktadır. Bu nedenle,
son durum itibariyle hisse senedinin hangi fiyat seviyesinde olduğunu
görmek isteyen katılımcılar, kapanış fiyatına bakacaklardır. Medya ve
borsa bültenleri de seansın seyrini ayrıntılı olarak sunmadığı için, pi-
yasayı seans boyunca takip etmemiş olanlar piyasanın yönünü seansın
kapanışındaki fiyat seviyesinde izlemektedirler. Bu nedenlerle seansın
sonuna doğru arz, talep ve/veya fiyatı etkileyerek değerleme sonuç-
larını, sonraki seans için piyasayla ilgili diğer kişilerin beklentilerini
32
Manavgat, s. 140-141.
33
Kütük, s. 82; Baysal, s.82; Kern Alexander, Insider Dealing And Market Abuse,
ESRC Centre for Business Research, University of Cambridge Working Paper No.
222, s. 38.
34
Manavgat, s. 144.