483 / 529
AİHM Türkiye Raporu
482
100.Eylül 2010 tarihli anayasa değişikliğinden önce, hâkimler ve sav-
cıların görevlerini denetleme yetkisi Adalet Bakanlığı ile HSYK
arasında paylaştırılmıştı. Bakanlık birçok denetleme işlevini doğ-
rudan yürütüyordu ve HSYK’nin sekreterliğini üstlenmişti. Refor-
mun ardından HSYK’nin üye sayısı 7’den 22’ye yükseltilmiştir.
Daha geniş ve daha çoğulcu bir yapıya kavuşan kurumun üyeleri-
nin çoğunluğu, sadece üst mahkemeler tarafından değil, farklı dü-
zeylerdeki hâkimler ve savcılar tarafından seçilmeye başlanmıştır.
HSYK’ya, kendi bütçesine, idari kadrolarına ve binasına sahip,
ayrı ve bağımsız bir kamu tüzel kişiliği statüsü verilmiştir. Daha
önce Adalet Bakanlığı’na ait olan teftiş yetkisi dahil, yetkilerin
büyük çoğunluğu, bağımsız bir kurul olarak HSYK’ya devredil-
miştir. Kendi genel sekreterliğine sahip olan yeni HSYK, yalnızca
yasal değil gerçek anlamda da güçlü ve özerk bir kurum olarak
yapılandırılmıştır.
101.20 Aralık 2010’da Venedik Komisyonu, anayasa referandumu-
nun ardından, HSYK Kanun Taslağı (daha sonra 11 Aralık 2010
tarihli 6087 sayılı HSYK Kanunu oldu) hakkında bir Geçici Görüş
benimsemiştir. Venedik Komisyonu ayrıca hâkimler ve savcılarla
ilgili gözden geçirilmiş Türk mevzuatını incelemiş ve Türk ma-
kamlarına bir dizi tavsiye kararı iletmiştir.
66
Komiser, Venedik
Komisyonu’nun kararlarını dikkate almak ve tavsiye kararlarını
uygun tedbirler almak suretiyle uygulamak için Türk makamları-
nı teşvik etmektedir.
102.Komiser, 2010 referandumu ve bunu izleyen değişikliklerin, özel-
likle de HSYK’ya üye seçimini daha demokratik hale getirmek için
HSYK’nın yeniden yapılandırılmasının, hâkimler ve savcıların ba-
ğımsızlığını teminat altına almak için belirlenmiş kurumsal çerçe-
vede genel bir iyileşmeyi gösterdiğini düşünmektedir.
103.Ancak Komiser, HSYK’nın yapısı ve eylemlerinin yanı sıra uygu-
lamada hâkimler ve savcıların bağımsızlığının da önemli bir en-
dişe kaynağı olmayı sürdürdüğünü düşünmektedir. Bu, Venedik
Komisyonu tarafından belirtildiği gibi, “çoğu Avrupa ülkesiyle
66
Bak. Venedik Komisyonu, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu Yasa Taslağı hak-
kında Geçici Görüş (CDL-AD (2010) 42) ve Türkiye Hâkimleri ve Savcıları hakkın-
da Görüş, CDL-AD(2011)004.