TBB Dergisi 98. Sayı

AİHM Türkiye Raporu

488

rıca Türk makamlarına halen Avrupa Konseyi ile işbirliği içinde

yürütülen hukuk ve insan hakları konusunda kapasite geliştirme

programlarının sürdürülmesi ve güçlendirilmesi yönündeki teşvi-

ğini yinelemektedir.

118.Komiser, son derece ayrıntılı rütbe, teftiş, değerlendirme, terfi ve

zorunlu tayin

sisteminin işleyişinin, yargı mensupları ve savcı-

lar arasında, örneğin yukarıda sıralanan değerlendirmelerde üst

mahkemelere tanınan söz hakkından ya da istenmeyen tayin teh-

didinden kaynaklanan büyük bir konformizmi teşvik ettiği bilgi-

sini almıştır. Savcılar açısından bakıldığında ise, bir savcının dava

açtığı için değil açmadığı için soruşturmaya uğrama ihtimalinin

daha yüksek olması nedeniyle, teftiş sisteminin savcıları “kapı tut-

ma” işlevlerini yerine getirmekten alıkoyduğu yönünde belirtiler

vardır. Bu durum, özellikle, savcıların mahkemedeki son duruş-

mada beraat kararı talep ettiği çok sayıda davayı izah edebilir.

119.Komiser, HSYK içinde bu sorunla ilgili olarak, ilk derece

hâkimlerinin üst mahkemeler tarafından notlandırmasına ya da

Adalet Bakanlığı tarafından verilen “hal kâğıdı” uygulamasına

son verilmesi gibi bazı tedbirlerin şimdiden alınmasına yol açan

açık bir farkındalık olduğunu kaydetmekten memnuniyet duy-

maktadır. Komiser ayrıca performans ölçütlerini daha nesnel ve

karar kalitesini yükseltme odaklı hale getirmek amacıyla sürdü-

rülen çalışmaların olduğu bilgisini almıştır. Verilen bilgilere göre,

bu ölçütlere tutukluluğa alternatif tedbirlerin kullanımı, alınan ka-

rarlarda AİHS ve ilgili AİHM içtihadına uygun atıfların bulunup

bulunmadığı ya da ilgili kararların Strasbourg’da bir ihlal bulgu-

suna yol açıp açmadığı gibi değerlendirmelerin eklenmesi söz ko-

nusudur. Komiser bu süreci tamamıyla desteklemekte ve bunun

hâkimler ve savcıların konuyla ilgili insan haklarını içselleştirme-

si için doğal bir teşvik sağlayacak nesnel kriterlere yol açacağını

umut etmektedir.

120.Hâkimler ve savcıların tarafsızlığının yanı sıra olması gere-

ken tarafsızlık görünümlerini etkileyen bir diğer önemli mesele

Bak. Venedik Komisyonu, Türkiye Hâkimleri ve Savcıları hakkında Görüş, CDL-

AD(2011)004.