104 / 521
TBB Dergisi 2012 (99)
Ayşegül KÖKKILINÇ ERALTUĞ
103
mesiyle ilgili teknik normlar konusunda ticaretle ilişkili olarak sürege-
len, yaygın ve sistematik bir uygulama olup olmadığını incelemek ve
ilk raporunda bulgularını, belirlemelerini ve tavsiyelerini belirtmekle
görevlidir. Hakemler ayrı görüşte olabilirler; bu sebeple kararlarda oy-
birliği aranmamaktadır.
İlk raporun sunulmasından sonra, tarafların yazılı olarak yorumla-
rını belirtirler. HakemKurulu tarafların talebiyle ya da resen taraflardan
görüşlerini talep edebilir; raporunu gözden geçirebilir ya da incelemeyi
derinleştirebilir. Kurul, bu aşamadan sonra nihai raporunu hazırlar ve
taraflara sunar. Rapor, taraflarca Konseye havale edilir. Hakem Kurulu
nihai raporunda, şikâyet olunan taraf devletin iş sağlığı ve güvenliği,
çocuk işçiliği ve asgari ücretle ilgili teknik standartları etkili bir biçimde
uygulamama yolunda ısrarlı bir tutum içerisinde olduğunu belirlemiş-
se; uyuşmazlığın çözümüne ilişkin tavsiyelerini içeren ve ihlâlin telafi
edilmesi için tatmin edici bir eylem plânı hazırlar. Uyuşmazlığın taraf-
ları, Anlaşma’nın 38. maddesi uyarınca, kurulun tespitleri ve tavsiyele-
riyle uyumlu olarak, bu eylem planı üzerinde anlaşma yoluna gidebilir-
ler. Uyuşmazlığın taraflarının anlaşmaya varamamaları halinde Hakem
Kurulu’nun yeniden toplanmasını talep edebilirler. Hakem Kurulu ye-
niden toplandığında, bir eylem planı oluşturarak taraflara verir. Eğer
şikâyet olunan devlet, bu planı uygulayamaz ya da uygulamayı red-
dederse, Kurul tarafından bir tazminatın belirlenmesi yoluna gidilir.
118
NAALC, uluslararası düzeyde bir icra mekanizması oluşturma-
maktadır. Taraf devletlerde çalışma ilkeleriyle ilgili konularda bireysel
ve toplu iş hukuku uyuşmazlıklarının çözümlenmesi, ulusal mevzuata
ve uyuşmazlık çözüm mekanizmalarına bırakılmıştır.
119
NAALC’nin
amacı, çalışanların bireysel şikâyetlerine konu olan sorunlara değil sis-
temle ilgili sorunlara ulaşmaktır. Anlaşma, örgütlenme, toplu pazarlık,
iş sağlığı güvenliği, göçmen işçilerin korunması, asgari çalışma stan-
dartları, kadına karşı ayrımcılık, iş kazası tazminatı gibi her ülkenin
ulusal iş hukuku sistemi içerisinde saklı kalan ve herhangi bir şekilde
uluslararası incelemeye ve hesap verme zorunluluğuna tâbi olmayan
konuların uluslararası düzeyde incelenmesine imkân tanımıştır.
120
118
Hepple, Labour Laws, s. 111; Sur, Globalleşme Bağlamında, s. 603; Sur, Sosyal
Standartların, s. 771.
119
Compa, Labour Rights in the FTAA, s. 252.
120
Compa, NAFTA’s Labor Side, s. 454.