106 / 521
TBB Dergisi 2012 (99)
Ayşegül KÖKKILINÇ ERALTUĞ
105
IV) GÜNEY AMERİKA ORTAK PAZARI (MERCOSUR) KURUCU
ANDLAŞMASI / MERCOSUR ÇALIŞMA ve SOSYAL
BİLDİRİSİ
Güney Amerika Ortak Pazarı (Mercado Comun del Sur/ MER-
COSUR) Arjantin, Brezilya, Uruguay ve Paraguay arasında imzalanan
Asuncion Andlaşması (1991) ile kurulmuştur.
123
Bu girişimin amacı,
bölgede bir gümrük birliğinin oluşturulması ve ekonomik politikala-
rın uyumlu hale getirilmesidir.
124
MERCOSUR Ouro Preto Protokolü
ile (1994) ile ortak pazar niteliğinde bir ekonomik birleşmeye dönüş-
müş, malların ve insanların serbest dolaşımı ile dövize getirilen kısıt-
lamalar kaldırılmıştır.
125
MERCOSUR’un kurumsal yapısı, Ouro Preto
Protokolü ile tamamlanmış ve çalışma alanında görevli iki organ oluş-
turmuştur. Bunlar, 10. Çalışma Grubu ve Ekonomik ve Sosyal Danış-
ma Kuruludur. 10. Alt Çalışma Grubu, MERCOSUR üyesi ülkelerin
çalışma bakanlıkları tarafından görevlendirilen işçi, işveren ve hükü-
met temsilcileri ile dört üye ülkedeki her sektörden birer temsilciden
oluşur. Ekonomik ve Sosyal Danışma Forumu işçi sendikaları, işveren-
ler ve bölgesel ekonomik bütünleşme ile ilgili sivil toplum örgütlerinin
katılımıyla oluşmuştur. Hükümetler, bu üçlü yapının dışındadır. Üye
ülkelerde, bu yapıya koşut olarak, sivil toplum kuruluşlarının ve Ulus-
lararası Çalışma Örgütü gibi uluslararası örgütlerin katıldığı komiteler
oluşturulmuştur.
126
10. Alt Çalışma Grubu’nun kurulmasında, kuru-
cu andlaşmada ekonomik ve ticari konulara ağırlık verildiği yolunda
paydaşlardan ve özellikle işçi sendikalarından gelen tepkiler etkili ol-
muştur.
127
İşçi sendikalarının baskısıyla bir sosyal şartın hazırlanması
gündeme gelmiş ise de, hükümetlerin ve işverenlerin muhalefeti nede-
123
“MERCOSUR’un kurucu üyelerine 2006’da Venezuela katılmıştır. Ortak üyeler,
Bolivya, Şili, Kolombiya, Ekvator ve Peru’dur. Meksika gözlemci üyedir.” Karluk,
s.566; Andlaşmanın İngilizce metni: http:// actrav.itcilo.org/actrav-english/te-
learn/global/ilo/blokit/mercoa.htm. Southern Common Market (MERCOSUR)
Agreement (The Treaty of Asuncin). Rotman Edgardo, “A Guide to MERCO-
SUR”, Legal Research: Sources and Documents,
www.nyulawglobal.org/Globa-lex/Mercosur.html.
124
Güran-Aktürk, s.347.
125
Karluk, s. 566.
126
Compa, Labour Rights in the FTAA, s. 253.
127
Motta Veiga Pedro da - F.Lengyel Miguel,
“International Trends on Labour Stan-
dards; Where does Mercosur Fit in?”
, 2003, Facultad Lationoamericana de Ciencas
Sociales, IDRC,
http://idl-bnc.idrc.ca/dspace/handle/10625/27827, s. 13-14.