251 / 521
250
adım atılmış; kadına kızlık soyadını birlikte kullanma hakkı verilerek,
kadının aile içinde kocası ve çocukları arasında bağımsız bir kimliği olması
sağlanmıştır
.
8
Ancak görüldüğü gibi, burada yine de kadının kimliğine
değil, soyadının kamu düzenini sağlama işlevine (Ordnungsfunktion)
üstünlük tanınmıştır. Alman Federal İdare Mahkemesi’nin 1960 tarihli
bir kararında da “kadının evlenirken soyadından vazgeçmeyi kabul
ettiği var sayılmalıdır” denilmiştir.
9
Eşit Haklar Yasası’nın yürürlüğe girmesiyle kadınlar, her ne kadar
evlilik adının önünde kendi soyadını taşıyabilmesi olanağına sahip ol-
muşlarsa da, soyadını çocuklarına verme hakkı henüz tanınmamıştır.
10
c) Evlilik ve Aile Hukuku Reform Kanunu
1970’li yıllarda evlilik birliği içinde eşlerin eşit hak ve yükümlü-
lükleri olduğu anlayışının gelişmesine paralel olarak Alman MK.da
değişiklik yapılmış ve 14.6.1976 tarihinde Evlilik ve Aile Reformu Ka-
nunu (Ehe- und Familien Reformgesetz) kabul edilmiştir. Kanunda,
soyadının bir kişilik hakkı olması özelliği giderek daha ön planda tu-
tulmuş ve kadının kişilik haklarına erkekle eşit ölçüde değer verilmesi
kabul edilmiş, soyadına ilişkin madde yeniden düzenlenmiştir.
Evlilik birliği için eşlerden birinin soyadının
ortak evlilik adı (so-
yadı)
olarak seçilmesini öngören Alman Medeni Kanunu hükmü (BGB
§ 1355/1), anayasal eşitlik ilkesine (GG Art.3)uygun hale getirilmiş-
tir.
11
Bu madde ile eşlere soyadı seçme konusunda eşit hak ve görev
verilmiştir.
12
Eğer eşler evlenme başvurusu veya merasimi sırasında
ortak bir (aile ismi) soyadı seçtiklerini beyan etmemişlerse, bu takdir-
8
GERNHUBER / COESTER-WALTJEN, s. 142.; RAMM Thilo; Gleichberechtigung
und Ehe- und Familienname, FamRZ 1962, s. 281 vd.
9
Alman Federal İdare Mahkemesi (BVerWG) bir kararında: “Kişiler evlenmek-
le evlilik kurumunun getirdiği fedakârlığa katlanmayı kabul etmiş demektir. Bu
fedakârlık yürürlükteki yasa gereği soyadı açısından kadına düşmektedir” denil-
mektedir. ( FamRZ, 1960, 1 1960, 113; NJW, 1960, 449).
10
WESTERMANN H.P.; Handkommentar zum BGB. Band 2, München 1975, s.
628; REBMANN Kurt, Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch,
München 1978, § 1355.
11
NOWAK; s. 34, dip Not 25 de yer verilen Federal Anayasa Mahkemesi Kararı
(BVerfGE 17, 168)
12
GIESEN Dieter; Familienrecht, Tübingen 1994, No. 163; GRZIWOTZ Herbert,
Wichtige Rechtsfragen zur Ehe, 2. Aufl., München 1996, s. 54-58.; STURM Fritz;
Der Ehename aus kollisionsrechtlicher Sicht -
Zum Beschluss des BGH vom 12.5.1971
,
FamRZ 1973, Heft 8/9, s. 401.