21 / 477
Yasama DokunulmazlIğı
20
nulmazlığının amacı, milletvekillerinin, keyfi bir ceza kovuşturmasıyla, geçici
bir süre için de olsa, görevlerini yapmaktan alıkonulmalarını önlemektir”
36
.
III- Yasama Dokunulmazlığının Hukuki Niteliği
Ceza muhakemesi kanunları, yürürlükte bulundukları sürece bir
suçun soruşturma ve kovuşturmasıyla ilgili olan tüm kişiler hakkında
uygulanır. Ancak, Meclis üyeleri gibi, yaptıkları görevin niteliği gere-
ğince bazı kişiler bu kuralın dışında tutulmaktadır. Bunu sağlamaya
yönelik olarak kabul edilmiş olan yasama dokunulmazlığı kurumu
işlenen fiilin meydana getirdiği haksızlığı ortadan kaldırmamakta, ey-
lemin suç olmasını önlememekte ve suçu ortadan kaldırmamaktadır.
Bu anlamda, bir hukuka uygunluk nedeni değildir. Bununla birlikte,
oluşmuş olan haksızlık nedeniyle yürütülmesi gereken bazı ceza mu-
hakemesi işlemlerinin gerçekleştirilmesini veya cezanın yerine getiril-
mesini belli bir süreyle sınırlı olarak, geciktirmekte veya askıya almak-
tadır. Bir anlamda milletvekillerinin hukuki statüsü bir muhakeme ve
infaz engeli oluşturmaktadır
37
.
Yasama dokunulmazlığı fiilin cezalandırılmasını ortadan kaldı-
ran bir sebep olmayıp, sadece yasama dokunulmazlığı süresince ve
Anayasanın 83/2. maddesinde sayılan tutulma, tutuklanma, sorguya
çekilme, yargılanma fiillerine karşı milletvekillerini ceza muhakemesi
hukuku bakımından korumaktadır
38
. Yasama dokunulmazlığı millet-
vekillerine nispi bir dokunulmazlık sağlamaktadır. Yasama dokunul-
mazlığı suçu veya suçun unsuru cezayı kaldırmadığı için geçici bir ko-
ruma sağlar. Bu farklı niteliklerinden dolayı yasama dokunulmazlığı,
ceza muhakemesi hukuku ve infaz hukuku kurumudur
39
.
Yasama dokunulmazlığının anayasa hukuku açısından hukuki
niteliği, milletvekillerinin milleti temsil görevini tam anlamıyla yeri-
ne getirmesine yönelik bir koruma metodu olarak ifade edilmektedir.
36
Any.Mhk.Kararı, E. 1994/21 K. 1994/40,
http://www.anayasa.gov.tr/index.php?l=manage_karar&ref=show&action=karar&id=1140&content=,
ulaşım
tarihi: 21.04.2012.
37
Centel, Nur / Zafer, Hamide, Ceza Muhakemesi Hukuku, 6. Bası, Beta Yayınevi,
İstanbul-2008, s. 61.
38
Keskinsoy, s. 147.
39
Feyzioğlu, Yasama Dokunulmazlığı, Prof.Dr. Çetin Özek Armağanı, s. 399; Tunç,
s. 31; Ayrıca, yasama dokunulmazlığının bir ceza muhakemesi hukuku ve infaz
hukuku kurumu olduğu düşüncesi hakkında bkz. Tunç, s. 30; Atalay, s. 30.