TBB Dergisi 100. Sayı

Denetimli Serbestliğin Türk Ceza Adalet Sistemindeki Tarihsel Gelişim Süreci

334

memiştir. Tasarıda modern denetimli serbestlik uygulamaları kapsa-

mında değerlendirilebilecek olan bir başka düzenleme ise kısa süreli

hürriyeti bağlayıcı cezaların yerine uygulanabilecek ceza ve tedbirle-

rin düzenlendiği 62. maddedir. Maddeye göre kısa süreli hapis cezala-

rının, bir yılı geçmemek kaydıyla bir ıslah kurumuna devam etmeye,

bir yılı geçmemek kaydıyla muayyen bir yere gitmekten, bazı faaliyet-

leri veya meslek ve sanatları icradan men’e, altı ayı geçmemek ve hü-

kümlünün muvafakati olmak kaydıyla kamuya yararlı bir işte ücretsiz

olarak çalıştırma

tedbiri

ne çevrilebileceği öngörülmüştür. Bu düzenle-

melere bakıldığında tasarıda, 647 sayılı Kanun’da öngörülen kısa süre-

li hürriyeti bağlayıcı cezalar ve tedbirlere ilişkin düzenlemenin büyük

ölçüde tasarıya aktarıldığını ve bu tedbirlerin güvenlik tedbiri olarak

kabul edildiğini görmekteyiz. Gene tasarının kısa süreli hürriyeti bağ-

layıcı cezaların özel infaz şeklerinin öngörüldüğü 65. maddesindeki;

evde, kısmen cezaevinde, kısmen dışarıda infazı öngören düzenleme

ve şartla salıverilmeye ilişkin 66. maddedeki, deneme süresi içerisin-

de belli bir yerde ikamet yasağına tabi tutulmayı öngören düzenleme,

modern denetimli serbestlik uygulamaları kapsamında mütalaa edi-

lebilecek nitelikte düzenlemelerdir. Ancak tasarıda bu uygulamaların

kurumsal alt yapısının nasıl olacağı ve özellikle

“denetimli serbestlik”

adı altındaki tedbirin tam olarak ne anlama geldiği, kim tarafından,

nasıl uygulanacağı konusunda bir düzenleme bulunmadığını ve ge-

rekçede bu hususların hazırlanacak tüzükle düzenleneceğinin belirtil-

diği görülmektedir.

1989 tarihli tasarı metninde öncekine nazaran daha ileri olarak

değerlendirebileceğimiz düzenlemeler bulunmaktadır.

Tasarının

“cezanın ertelenmesi”

başlığı altında düzenlenen 79. maddesinde

“ce-

zası ertelenen hükümlü hakkında bir yıl ile beş yıl arasında tespit edilecek bir

denetim süresi belirlenir ve bu süre içerisinde hükümlü 93. maddenin A/2

bendine göre denetimli serbestlik tedbirine tabi tutulur. Hakim, hükümlünün

özelliklerine göre belirleyeceği bu sürenin tedbire tabi tutulmadan geçirilme-

sine de karar verebilir. Ceza denetimli serbestlik altında ertelendiğinden, de-

netim süresi içerisinde özellikle mesleki faaliyetler, ikamet yeri, tıbbi kontrol,

Tasarı metni ve gerekçesi için bkz: Coşkun Erbaş,

“Tarihi Gelişim İçinde Gözetimle

Erteleme(Denetimli Serbestlik-Sursis Avec Mise A Lepreuve) ve Fransa’daki Uygulaması

ile Konuya İlişkin Türk Ceza Kanunu ve Öntasarı Metinleri IV(Kısaltma: Erbaş(IV))”

Yargıtay Dergisi, C. 22, Kasım-Aralık 1996, S. 5, s. 49vd.