428 / 477
TBB Dergisi 2012 (100)
Yargıtay Kararları
427
Savunma, Anayasamızın 36. maddesiyle anayasal güvence altına
alınan meşru bir yol, müdafi de savunmanın meşru bir aracıdır. Dola-
yısıyla söz konusu hüküm, müdafi aracılığı ile savunulmayı da ana-
yasal güvence altına almaktadır. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin
“
adil yargılanma hakkını
” düzenleyen 6. maddesinin 3. fıkrasının b ve c
bentlerinde de;
“her sanığın en azından,
...b) Savunmasını hazırlamak için gerekli zamana ve kolaylıklara sahip
olmak;
c) Kendi kendini savunmak veya kendi seçeceği bir avukatın yardımından
yararlanmak ve eğer avukat tutmak için mali olanaklardan yoksunsa ve ada-
letin selameti gerektiriyorsa mahkemece görevlendirilecek bir avukatın para
ödemeksizin yardımından yararlanabilme…
” hakkına sahip olduğu belir-
tilmiştir. Buradan çıkarılması gereken sonuç; savunma hakkının, temel
insan hakları arasında yer alan hak arama özgürlüğünün bir gereği
olduğu ve avukat tutma hakkının da, savunma hakkından ayrı düşü-
nülemeyeceği gerçeğidir.
Hükmün verildiği tarihte yürürlükte bulunan 5271 sayılı CYY’nın
“
İfade ve Sorgunun Tarzı
” başlıklı 147. maddesinin 1. fıkrasının c ben-
dinde;
“
1) Şüphelinin veya sanığın ifadesinin alınmasında veya sorguya çekil-
mesinde aşağıdaki hususlara uyulur:
…c) Müdafi seçme hakkının bulunduğu ve onun hukukî yardımından
yararlanabileceği, müdafiin ifade veya sorgusunda hazır bulunabileceği ken-
disine bildirilir, müdafi seçecek durumda olmadığı ve bir müdafi yardımından
faydalanmak istediği takdirde, kendisine baro tarafından bir müdafi görevlen-
dirilir
”,
“
Şüphelinin veya Sanığın Müdafi Seçimi
” başlıklı 149. maddesinde;
“
1) Şüpheli veya sanık, soruşturma ve kovuşturmanın her aşamasında
bir veya birden fazla müdafiin yardımından yararlanabilir; kanunî temsilcisi
varsa, o da şüpheliye veya sanığa müdafi seçebilir.
2) Soruşturma evresinde, ifade almada en çok üç avukat hazır bulunabilir.
3) Soruşturma ve kovuşturma evrelerinin her aşamasında avukatın, şüp-
heli veya sanıkla görüşme, ifade alma veya sorgu süresince yanında olma ve
hukukî yardımda bulunma hakkı engellenemez, kısıtlanamaz
”,