429 / 477
Yargıtay Kararları
428
“
Müdafiin Görevlendirilmesi
” başlıklı 150. maddesinde;
“
1) Şüpheli veya sanıktan kendisine bir müdafi seçmesi istenir. Şüpheli
veya sanık, müdafi seçebilecek durumda olmadığını beyan ederse, istemi ha-
linde bir müdafi görevlendirilir.
2) Müdafi bulunmayan şüpheli veya sanık; çocuk, kendisini savunama-
yacak derecede malul veya sağır ve dilsiz ise, istemi aranmaksızın bir müdafi
görevlendirilir.
3) Alt sınırı beş yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı
yapılan soruşturma ve kovuşturmada ikinci fıkra hükmü uygulanır.
4) Zorunlu müdafilikle ilgili diğer hususlar, Türkiye Barolar Birliğinin
görüşü alınarak çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir
”,
“
Müdafiin Görevlendirilmesinde Usul
” başlıklı 156. maddesinin 3.
fıkrasında ise;
“
3) Şüpheli veya sanığın kendisinin sonradan müdafi seçmesi halinde,
baro tarafından görevlendirilen avukatın görevi sona erer
” şeklinde hüküm-
ler bulunmaktadır.
Bu hükümler birlikte değerlendirildiğinde; şüpheli veya sanığın
müdafi seçme hakkı bulunduğu, müdafi bulunmayan şüpheli veya sa-
nığa istemi halinde veya bazı koşullarda istemi aranmaksızın müdafi
görevlendirileceği, kendisine zorunlu müdafi görevlendirilen şüpheli
veya sanığın sonradan bir müdafi seçmesi halinde, baro tarafından gö-
revlendirilen avukatın görevinin sona ereceği görülmektedir. Şüpheli
veya sanıkların savunmaları için seçtikleri müdafilerinin bulunması
durumunda kendilerine baro tarafından zorunlu müdafi görevlendiri-
lemeyeceği, başka bir anlatımla şüpheliye veya sanığa baro tarafından
zorunlu müdafi görevlendirilebilmesi için şüpheli veya sanığın kendi
seçtiği müdafiinin bulunmaması gerekmektedir. Bunun sonucu olarak
da, kendilerinin seçtiği müdafileri bulunan şüpheli veya sanıklara, bu
müdafiin görevinin devam ettiği ve savunma görevlerini yerine getir-
diği sürece zorunlu müdafi görevlendirilmesinin yasal bir dayanağı
bulunmamaktadır.
Mevzuatımızda zorunlu müdafiilik sistemini öngören düzenle-
menin amacı, kendisini savunmak için yeterli maddi olanağı bulun-