TBB Dergisi 101. Sayı

177 / 537

Karayoluyla Eşya Taşıma Sözleşmesinin Hukukî Niteliği ve ... 176
veya belirli süreç boyunca mütemadiyen ifa edilen bir edim olarak yo-
rumlanamaz. Taşıma müddeti ne kadar uzun olursa olsun, bu sözleş-
me sürekli borç ilişkisi doğurmaz. Eşya taşıma sözleşmesi, nakil işinin
bir defaya mahsus yerine getirilmesini konu edindiği üzere, sürekli
edim değil, anî edim ihtiva eden bir sözleşmedir.
Doktrinde, eşya taşıma sözleşmesinin tek satıcılık sözleşmesi gibi
sürekli borç ilişkisi doğurmadığı belirtilmiştir48. Benzer şekilde, eser
sözleşmesinde de, imal (meydana getirme) borcunun süreç gerektir-
mesinden yola çıkarak, bu sözleşmenin sürekli borç ilişkisi doğuran
bir sözleşme olduğu sonucu çıkarılamaz49. Ayrıca “bir fabrikanın bir
kamyon işletmesi ile anlaşarak üreteceği tüm malların o yıl içerisinde belli bir
ücret karşılığında fabrikadan istasyona taşınmasını öngören bir sözleşmenin,
makul ölçüde belirlenmesi gerektiği yönünde bir Fransız mahkeme kararı için
bkz. Cass. 3. Civ. 10 Avril. 1973, Bull. Civ. III, no. 274; (Dutilleul C. F./Delebecque
P., Contrats civils et commerciaux, Paris, 2001, s. 201’den naklen).
Münasip taşıma süresinin, taşıma sözleşmesinin özellikleri, taşınan eşyanın türü
ve taşıtın niteliği kıstasları göz önünde bulundurularak saptanacağı yönünde bkz.
Arkan, Sorumluluk, s. 63.
Aynı yönde bkz. Veziroğlu Y., Taşınan malın zarar görmesi ve geç teslim edil-
mesi hâllerinde taşıyıcının sorumluluğu, 4.3.2012 tarihinde
index.asp?PageID=33adresinden erişildi.
Gençtürk M., Ticaret Kanunu’nun 780. Maddesine Göre Eşya Taşıyıcısının Ge-
cikmeden Doğan Sınırlı ve Sınırsız Sorumluluğun Kapsamı, e-akademi (Hukuk,
Ekonomi ve Siyasal Bilimler Aylık İnternet Dergisi), 4.3.2012 tarihinde
adresinden erişildi.
Münasip taşıma süresinin, münasip güzergâh seçilmesine bağlı olduğu; münasip
güzergâhın ise, en hesaplı olan ve en sık kullanılan güzergâh olduğu yönünde
bkz. Karan, s. 49.
Sözleşmede belirtilmemişse, taşıma süresinin öngörülemez olduğu; taşıyıcının hı-
zına ve performansına bağlı olarak değişeceği yönünde bkz. Thaller, s. 448, 449.
Münasip taşıma süresinin, olağan trafik koşulları ile söz konusu taşıma aracının
tabi olduğu trafik kuralları uyarınca minimum ve maksimum hız sınırlarının or-
talaması dikkate alınarak hesap edilmesi gerektiği yönünde bkz. Alter, s. s. 59.
Gönderenin talimatları dolayısıyla taşıma süresi uzamışsa, uzayan sürenin, nor-
mal taşıma süresinin bitiminden itibaren, kamyonun teslim yerine varmasına
kadar değil, kamyonun özgürleşmesine kadar hesap edilmesi gerektiği yönünde
bkz. Alter, s. 59.
48 Battal A., Yeni Karayolu Taşıma Kanunu ve TTK Kapsamında Taşıma İşleri Tellal-
lığı Mümkün müdür?, 4.3.2012 tarihinde
makale/makale37/tasima_isleri_tellaligi.pdf adresinden erişildi.
49 Ozanoğlu S. H., İstisna ve Özellikle İnşaat Sözleşmelerinde Müteahhidin (Yükle-
nicinin) Eseri Teslim Zamanında Gecikmesine Bağlanan İfaya Eklenen Cezai Şart
(Gecikme Cezası) Kayıtları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C. III, S.
1-2, Y. 1999 (Haziran-Aralık), s. 1-55, s. 2, 3, 1.4.2012 tarihinde
kuk.gazi.edu.tr/editor/dergi/3_4.pdf adresinden erişildi..